menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Gazze Barış Planı: Riskler, fırsatlar, beklentiler

6 0
14.10.2025

Msr'da dzenlenen Bar Zirvesi'nden temel beklenti, srail'in politika deiikliine zorlanmasdr. Baka bir ifadeyle, srail ak ve somut admlarla mevcut igal ve gvenlik politikalarnda deiiklie gitmedike, ne Gazze'de kalc bir istikrar salanabilir ne de bamsz bir Filistin devletinin kurulu sreci gvence altna alnabilir. Bu balamda, zirvenin baars, dorudan srail'in davranlarn ve stratejik tercihlerini etkileme kapasitesine baldr.

Prof. Dr. smail ahin/ Uluslararas Kriz Aratrmalar Merkezi Bakan

ABD'nin geleneksel Orta Dou politikasnda, srail'in gvenlii meselesi nde yer alan balklar arasnda yer almaktadr. srail, ABD asndan Orta Dou'daki en istikrarl ve gvenilir mttefik olarak grlmektedir. Washington ynetimi, srail'i demokratik yaps, Bat'ya yakn deerleri ve gl askeri kapasitesi nedeniyle blgedeki Amerikan karlarnn korunmasnda stratejik bir ortak olarak deerlendirmektedir. Ayrca srail'in varl, ABD'nin blgedeki g dengesini kendi lehine ekillendirmesine ve ran gibi rakip aktrlere kar caydrclk oluturmasna hizmet etmektedir. Amerikan i siyasetinde de gl bir srail lobisinin varl, ABD ynetimlerinin srail'in gvenliini ncelikli d politika hedeflerinden biri olarak srdrmesine neden olmaktadr. Dolaysyla srail'in gvenlii hem stratejik hem de ideolojik dzeyde ABD'nin Orta Dou politikasnn temel talarndan birini oluturmaktadr.

Bununla birlikte ABD, Filistin meselesinde iki devletli zm diplomatik sylem dzeyinde desteklese de bu konuda gerek anlamda srarc bir politika izlememektedir. Bunun temel nedeni, Washington'un Orta Dou'daki nceliklerinin Filistin devletinin kurulmasndan ok, srail'in gvenlii ve blgesel istikrarn Amerikan karlarna uygun ekilde korunmasdr. Ayrca, Amerikan i siyasetinde srail yanls lobilerin varl ve nfuzu, ynetimlerin Filistin lehine bask kurmasn zorlatrmaktadr. ABD, srail zerindeki etkisini kaybetmemek ve i politikada tepki toplamamak adna, iki devletli zmden sz etse de bunu hayata geirecek somut admlar atmaktan kanmaktadr. Bu durum, Washington'un Filistin sorununu zmekten ziyade ynetmeyi tercih ettiini gstermektedir.

George Orwell'n Hayvan iftlii eserinde geen "Btn hayvanlar eittir ama bazlar daha eittir" sz, ABD'nin Filistin politikasna son derece uygun bir benzetmedir. Zira Washington, uluslararas hukuk, insan haklar ve demokrasi gibi evrensel ilkeleri her lke iin savunduunu sylerken, konu srail-Filistin meselesine geldiinde bu ilkeleri fazlasyla esnetmektedir. Zira ABD, uygulamada srail'i "daha eit" konuma yerletirmektedir. srail'in igalleri, yerleim politikalar ve Gazze'deki askeri operasyonlar karsnda sessiz kalmas ya da bu eylemleri "meru mdafaa" olarak nitelemesi, Orwell'n szndeki elikinin diplomasi sahnesindeki yansmasdr. Bylece ABD'nin "eitlik" ve "adalet" sylemleri, tpk Hayvan iftlii'ndeki gibi, gl olann karlarn koruyan bir retorie dnmektedir.

Yeni bir manda rejimi doabilir

ABD Bakan Donald Trump'n 20 maddelik bar plan, Gazze'deki savan nasl sona erdirilecei veya sava sonras ynetim yapsnn nasl uygulanacana ilikin........

© Açık Görüş