Robinson Crusoe sadece ssz bir adada hayatta kalmaya alan bir adamn hikyesi deildir. Aksine bir medeniyetin baka bir medeniyeti ne ekilde ekillendirmek istediinin, hatta onu nasl yeniden kurmak istediinin alegorik bir metnidir. Robinson bir adaya den bir birey deil, Bat aklnn kimsesizlie bile tahakkm uygulayabilen temsilcisidir aslnda. Karsna kan her eyi yani topra, hayvan, doay ve en nemlisi insan ehliletirme grevi ve yetkisini kendinde grmenin merulatrld romandr.

Prof. Dr. Bayram zer/ Ondokuz Mays niversitesi

ocuklarmz bizi niin beenmiyor?

ocuklarmz lkesini niin beenmiyor?

ocuklarmz kltrmz niin beenmiyor?

Ve btn bunlarn sebebi ne?

Cevap veriyorum.

ocuklarn suu yok.

Asl sulular bizleriz.

Peki bu sorularn konuyla ilgisi ne?

Anlatmaya alaym.

Bir roman var. Sanrm bu yazy okuyup da bahsettiim roman duymayan ve bilmeyen yoktur.

nk her ne kadar eitim sistemimiz bize okuma alkanl ve sevgisi kazandrma konusunda ok baarl olmasa da okumamamz gereken kitaplar okutmak konusunda olduka baarl.

Bunlardan biri Robinson Crusoe.

Ksaca ssz bir adada hayatta kalmaya alan bir adamn hikayesi.

Kimsesizlie uygulanan tahakkm

Ama Robinson Crusoe sadece ssz bir adada hayatta kalmaya alan bir adamn hikyesi deildir. Aksine bir medeniyetin baka bir medeniyeti ne ekilde ekillendirmek istediinin, hatta onu nasl yeniden kurmak istediinin alegorik bir metnidir. Robinson bir adaya den bir birey deil, Bat aklnn kimsesizlie bile tahakkm uygulayabilen temsilcisidir aslnda. Karsna kan her eyi yani topra, hayvan, doay ve en nemlisi insan ehliletirme grevi ve yetkisini kendinde grmenin merulatrld romandr.

Romann konusunu hatrlayalm: ngiliz bir ailenin tek ocuu Robinson, macera hevesiyle bir gemi seyahati yapmaktadr. Seyir esnasnda Trk korsanlarn saldrs sonucu imdiki Fas yaknlar diye tahmin edilen bir yerde iinde olduu gemi batar. Robinson ssz bir adaya der ve o adada hayatta kalma mcadelesi verir. Bu mcadele srasnda hep umutlu, inanl ve kararldr. Umudunu kaybetmemenin, ne kadar aresiz olsan bile iinde bulunan inancn ne kadar deerli olduunun mesajlarn srekli verir ve bu arada Hz. sa ve Hristiyanlk hakknda retilerden de bahseder.

"Ehliletirilmesi gereken varlk"

Hayatta kalma mcadelesi srasnda ise Cuma ile bir ekilde karlar. Ancak romandaki Cuma, bir insan olarak deil, "ehliletirilmesi gereken bir varlk" olarak kar karsna. ki yerli yamyam kabilenin birbiriyle savamas sonucunda esir alndan Cuma'y kurtarr ve ona isim verir. Kurtarmayacak olsa yerli kabile Cuma'y yiyecektir byk ihtimalle. nk onun iin esir almlardr.

Robinson kurtard yerliye dil retir ve zaman ierisinde de din retir. Ve sonunda da ona bir rol bier.

Cuma artk Robinson'un sadk hizmetkrdr. nk Rabinson Cuma'y kurtarmasa idi byk ihtimalle lecekti. Onun hem hayatn kurtarr hem de medeniyet adna ona her eyi byk bir sabr ve azimle retir.

imdi bu romann kurgusuna baktmzda aslnda bir dnya dzeni fikrinin alttan alta nasl ilediini ak bir ekilde grmekteyiz. Romann kurgusuyla gnmz kresel dzenin nasl rttn anladm ekilde anlatmaya alaym. Belki iinde biraz komplo teorisi var diyebilirsiniz.

lk olarak romann yazarna bakalm. Yazar bir anlamda Tanr'dr burada. nk karakterin kaderini yazarken ayn........

© Açık Görüş