menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Küresel çok taraflılıkta vicdani ve politik yaklaşımlar

9 0
25.07.2025

Her ne kadar BRICS iinde farkllklar barndran bir platform ve henz tam anlamyla kurumsallamam bir yap olsa da, kresel sistemde insan ve istikrar odakl aklamalar yapmas ve takip edilecek politik temeller ile vizyon sunmas son derece nemlidir.

Merve Suna zel zcan/ Krkkale niversitesi

Bat hegemonyasnn greceli olarak gerilemesi ve birden fazla g merkezinin ykseliine tank olduumuz gnmzde, BRICS'in kresel sistemdeki etkisi ve gcnn iyi anlalmas gerekmektedir. BRICS, "Kresel Gney"in sesi olarak kendisini uluslararas sistemde konumlandrmakta ve mevcut Bat hegemonyasnda gzlenen azalmaya kar meydan okuyan yeni bir fikri temel yaratmaktadr. Aslnda Bat dndaki, sistemde dlanm lkelerin yeni bir hareket alan olarak okunmas gereken bu oluum, zellikle 2022 ylnda balayan Rusya-Ukrayna sava balamnda, Rusya gibi yeler tarafndan yalnzca bir tercih deil, ayn zamanda bir "zorunluluk" olarak grlmektedir. BRICS'in, G7 ve Bretton Woods kurumlarnn hkim olduu tek kutuplu sistemden ok kutuplu sisteme geii etkileyip etkilemedii tartlrken, bu platformun kurumsal bir rgtlenme modeli olduu kadar, verdii mesajlarla birok alanda karlat zorluklar da gz ard edilmemelidir.

Kresel g dengeleri ve BRICS

Peki, BRICS nedir? Kresel g dengeleri asndan nemli bir aktr ve ayn zamanda esnek bir diyalog platformu olarak ortaya kmtr. lk kez 2006 ylnda ekillenmeye balayan bu yap (BRIC- Brezilya, Rusya, Hindistan ve in), 2010 ylnda Gney Afrika'nn katlmyla daha somut bir biim kazanmtr. 2024 itibaryla ise en byk genileme admn atan bu yapnn u an yeleri Brezilya, Rusya, Hindistan, in, Gney Afrika Cumhuriyeti, Msr, Etiyopya, Endonezya, ran ve Birleik Arap Emirlikleri olarak karmza kmaktadr. Dnya nfusunun yaklak yars BRICS lkelerinde yaamaktadr ve bu grup, G7 lkelerinin kresel g dengelerindeki etkisini geride brakmtr. Ayrca, dnya topraklarnn yaklak te birinden fazla teritoryal alan bu platformun yeleri tarafndan temsil edilmektedir. Bylece BRICS, Bat merkezli uluslararas dzene kar nemli bir alternatif sunmaktadr. Ancak bu durum, geleneksel gler arasndaki dorudan bir rekabetten ok, ok kutuplu sistemde esnek ve ok boyutlu bir dengeleme mekanizmas olarak deerlendirilmelidir. zellikle BRICS formatyla platforma yeni yelerin katlmas, mevcut uluslararas sistemin Kuzey-Gney ekseninde dikkatle deerlendirilmesi gereken yeni bir ereve oluturmaktadr. zellikle 2008 kresel ekonomik krizinin ardndan BRICS lkeleri, Bat odakl ekonomik sistemlere alternatif modeller gelitirmi ve i birlii yaplar oluturmutur. Bu gelimeler, BRICS'in sadece ekonomik deil, ayn zamanda siyasi ve stratejik alanda da nemli bir aktr haline gelmesini salamaktadr.

atmadan kosmos yaratma

BRICS lkeleri, ortak ekonomik ve jeopolitik hedefler etrafnda bir araya gelmi olsa da, aralarndaki ilikiler tamamen uyumlu deildir. Grup, Bat merkezli kresel dzeni dengelemek ve ok kutuplu bir dnya yaratmak gibi ortak motivasyonlar paylarken; yeler arasndaki d politika yaklamlar, karlar ve........

© Açık Görüş