Trkiye'nin ihracat kapasitesi ve retim gc, kresel belirsizlik ortamnda Trk firmalara ciddi avantajlar getirebilir. in ve Avrupa Birlii'nden ithalat zorlaan veya maliyeti artan rnlerde Trkiye alternatif bir destinasyon olarak ABD tarafndan tercih edilebilir.

Dr. Deniz stikbal/ Medipol niversitesi

Kresel ekonomi insan kaynana, teknolojiye ve sermayeye dayal ekilde retim gerekletiriyor. Ortaya kan deer toplumlarn gelimilik seviyesine gre bllyor. Birok lkede gelir dalmnn bozukluu nedeniyle adaletsizlikler yaanyor. Bir benzeri durum toplam nfusuna oranla dnya ekonomisinden daha fazla pay alan aktrler iin de geerli. rnein IMF'e gre 2025'te dnya ekonomisinin toplam 115 trilyon dolarlk hacme ulaacak. Bu miktarn byk ounluu Kuzey Amerika ve Avrupa lkelerinde bulunuyor. zellikle ABD 30 trilyon dolarlk iktisadi byklyle en byk ekonomi olarak sistemde yer alyor. Ayn zamanda dnyann en byk ithalats konumunda olan ABD, 2024'te 4,1 trilyon dolarlk ithalat gerekletirdi. Ayn yl ABD'nin ihracat ise 3,1 trilyon dolar oldu ve ikinci en byk ihracat konumunu korudu. Avrupa Birlii ise gemi dnemlere kyasla kresel ekonomiden ald pay koruyamad ve gerilemeyi srdryor. 2024'te global ekonomiden ald pay yzde 18'e den AB'nin gelecek yllarda paynn azalmay srdrmesi bekleniyor. zellikle ticaret savalarnn meydana getirdii iktisadi belirsizlik birliin rekabet gcne ciddi tehdit oluturuyor. Uluslararas tahminlere gre ABD'nin ileme ald gmrk tarifeleri kresel ticareti 760 milyar dolar aaya ekebilir. Bu durum IMF'nin 115 trilyon dolarlk kresel ekonomik byklk tahminini de drmesi anlam tayor.

Almanya, Japonya, Gney Kore, in ve Vietnam gibi lkeler ihracat merkezli kalknma modelinin birer yansmas. Bu lkeler kresel ticarette yaanabilecek gelimelere kar hassas olmalar nedeniyle bireysel gelir, firma karll ve istihdam gibi olgular zerinden etkilenebiliyor. Japonya, Gney Kore ve Almanya igc alannda problemlerle kar karya iken ABD'nin gmrk vergilerine maruz kalyorlar. Dier lkelerin de global belirsizlik ortamndan etkilenmesi bu aktrlerin ihracatlarna negatif yansyabilir. ABD'nin gmrk tarifleri zerinden balatt ve gnmzde daha da ne kan ticaret savalar Kresel Finans Krizinden itibaren tartlan bir konu. 2008-2025 aras dnem incelendiinde birok gelimi lkenin ticari korumaclk nlemlerine bavurduu grlyor. zellikle ABD, Almanya, Fransa, ngiltere,........

© Açık Görüş