SEDAT YILDIRIM SARICI* – Dün gazeteci bir arkadaşım telefonla aradı.

– Söylenecek laf mı şimdi bu? dedim. ‘Beş’ derken, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ndeki beş daimi ülkeyi kastediyorsun. Gayrısına ayıp ediyorsun.

– Ya Karagöz/Hacıvat gibi benimle dalga geçiyorsun ya da cevaplamaktan kaçınıyorsun. Ben öyle bir şey demedim. “Dünya beşten düşüktür” diyorlar, diyorum.

– Bu beş ülke tüm müzik aletlerinin yaklaşık P’sini üretiyor. Saygın senfoni orkestralarının, popüler yıldızların, küresel ölçekte gişe başarısı elde eden filmlerin, yayımlanan kitapların yaklaşık p’i bu beşlere ait.

DÜNYA BEŞTEN BÜYÜK MÜDÜR?

Bahis edilen beş ülke dünya nüfusunun yaklaşık %’ini oluşturur ve adaletli söz hakkı açısından güçlünün güçsüze tahakkümü intibası doğar.

Ancak ve zaten, maskeli beşlerin silah stoku dünyanın ’i kadardır. Uzay araştırmaları harcamalarındaki payı da civarındadır. Nükleer silah cephaneliğinin ’lara yakınını da zulada tutarlar.

Maskelidirler, çünkü sanatsal çalışmalarla nezaket, asalet ve adaletin takipçisi hatta güvencesi/bekçisi izlenimi yaratırlar. Sanat camiasının ’i bu beşlerde ikamet eder. Küresel ölçekteki mizah dergilerinin p’i bu beş ülkede basılır.

Sporsal başarılarda da azımsanmayacak konumdalar. Olimpiyat madalyalarının yaklaşık P’sini kapıp, müzelerine eklemişlerdir.

BEŞLERİN TEMEL GEREKÇELERİ

Kurucu meşruiyet ve tarihi rol üzerine; Birleşmiş Milletleri kuran beş ülke, İkinci Dünya Savaşı’nı bitiren ülkeler olduklarını ve BM sisteminin bu tarihi mücadele üzerine kurulduğunu, savaş sonrası düzenin teminatı olarak kendilerine özel sorumluluk verildiğini beyan ederler.

Can kayıplarına dair; SSCB (şimdiki Rusya) savaşta yaklaşık 27 milyon, Çin 20 milyon insanını kaybetmiştir.

Fedakârlıkla ilgili; Almanya ve Japonya’ya karşı savaşta ABD büyük askeri ve ekonomik yatırım yapmış, İngiltere ve Fransa işgale karşı ciddi direniş göstermiştir!

“Dünya beşten büyüktür” deyip Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesinin söz hakkını ellerinden almayı talep ettiğinizde yukarıdaki “kurucu meşruiyet / tarihi rol”, “can kayıpları” ve “direniş” masaya getirilir. Getiriyorlar da!

“HELALLEŞELİM”

Diğer dört ülkeyi şimdilik bir kenara bırakalım. Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin “Dünya beşten büyüktür” söylemine baştan beri karşı. Dış politikada da oldukça kararlı.

Putin dese ki ‘Tamam, biz bu beşlerin işine son verelim. Gelin önce helalleşelim. Helalleşmeden önce ödeşelim. Diyeti, kısası görelim. Farzı misal; Nazi katliamalarını durduran gencecik can kayıplarımızın yerine sizden bazı genç canları ödünç alalım. Mesaimize katalım. Emekliye ayrıldıklarında yuvalarına, yavuklularına bandoyla uğurlayalım.”

Ne cevap verilebilir? Bir bardak su iç biraderim!!! Ya da geçmişe mazi derler!!! denebilir mi?

Recep Tayyip Erdoğan 20 Eylül 2016’da BM kürsüsünden teklifte bulunuyor: BM üyelerinin eşit söz hakkına sahip olması gerektiğini, Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üye yerine 20 üyeden oluşmasını ve bu 20 üyenin her iki yılda bir değişerek bütün ülkelere sırayla yer verilmesi gerektiğini öneriyor (YouTube – HABERTURK – Dünya beşten büyüktür – 22. dakika).

Putin, Erdoğan’ın bu söylemine katılmadığını açıkça bildirip, daimi üyelerinin veto hakkının kaldırılması gibi radikal değişikliklerin, sistemi işlevsiz bir “tartışma kulübü” haline getirebileceğini söylüyor. Erdoğan’ın bu söylemi kullanmasının arkasında “Türkiye’nin de kalıcı üye olabilme arzusu” gibi motivasyonlar olabileceğini ima ediyor.

TARİHİ SÜREÇ

BM........

© Açık Gazete