menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Atatürk döneminde bağımsızlık- bütçe denkliği ilişkisi

11 0
23.07.2025

Atatürk’e göre ekonomik bağımsızlığı sağlamanın, devlet hazinesinin yurt içinde ve yurt dışında güvenilir kılmanın tek yolu yıllık bütçe denkliğinin sağlanmasıdır. Buna göre, devletin olağan giderleri, olağan gelirleri ile karşılanmalı; iç ve dış borçlanmaya başvurulmamalıdır.

Atatürk, 1933 yılındaki bir başka konuşmasında ise, denk bütçeyi devletin bekası için güvence olarak gördüğünü ifade etmektedir. “Bütçe denkliğini korumak ve sağlamak için, yüksek kurulunuzun her önlemi almaya özellikle önem vereceğine inanıyorum. Açık bir bütçenin, sayısız sakıncalarını bilen Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin, denk bütçenin sağlanması yönünde kesin karar sahibi bulunması, devletin mali ve hatta genel politikası için büyük güvencedir.”1930 yılına kadarki dönemde Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne dört dönem hükümet başkanlığı yapmış olan İsmet İnönü ise hatıralarında, bütçede denklik sağlamanın bir zorunluluk olduğunu ve vergilerden başka finansman aracının olmadığını, bu sebeple ödenek üstü harcama yapma alışkanlığının önlenerek, bütçe hesaplarını kesme usulünün değiştirilmesi gerektiğini ve ödenekler üstünde baskı kurarak denge sağlamaktan başka bir yol olmadığını ifade etmiştir.1923–29 döneminde bütçede gelirler giderlerden fazla iken, 1930–38........

© 12punto