menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

BOP, Huntington, Medeniyetler Çatışması, kimlik meselesi ve Türkiye...

6 1
14.07.2025

Yine, bıkıp usanmadan söyleyip, yazıyoruz. Büyük Ortadoğu Projesi (BOP) ve yeşil kuşak (siyasal İslam) projesi ilerliyor...

1993’te Foreign Affairs dergisinde ‘Medeniyetler Çatışması’ adıyla yayınladığı ve sonrasında genişleterek ‘Medeniyetler Çatışması ve Dünya Düzeninin Yeniden Kurulması’ adıyla kitap haline getirdiği tezin sahibi Samuel P. Huntington medeniyetin tanımını ‘din temelli’ olarak yapmıştı.

Huntington ‘Medeniyetler Çatışması’nda ABD’li ünlü siyaset bilimci ve tarihçi Bernard Lewis’e de atıfta bulunur. Büyük Ortadoğu Projesi (BOP)’nin fikir babalarından birisidir Lewis. Türkiye’yi, içinde bulunduğumuz coğrafyayı (İslam dünyası, Ortadoğu) iyi tanıyanlardandır. ‘İslam’ın Krizi - Bitmeyen Savaş’ kitabı bu anlamda önemlidir. Çalışmasında İngiltere ve Fransa gibi emperyalist ülkelerin Osmanlı’yı böldüklerini aktaran Lewis, hilafetin kaldırılmasının İslam dünyasına olumsuz tesirleri olduğunu savunur. Türk modernleşmesinin başarı elde edemediği görüşüne yakın durur. ABD’nin Irak işgalini, ‘ılımlı İslam’ projesinin ve BOP’un sürdürülmesi gerektiğini belirtmiştir.

Yeniden Huntington’ın Medeniyetler Çatışması’na dönecek olursak, Türkiye’yi ‘tam anlamıyla bölünmüş bir ülke’, medeniyet ve kimlik temelinde ‘bölünmüş ve kararsız bir ülke’ olarak değerlendirmektedir. Ona göre, İslam ve Batı medeniyetleri arasında sıkışıp kalan Türkiye, Avrupa’nın parçası olarak İslam dünyasının lideri olursa esenliğe kavuşabilir. Tabii Atatürk’ün mirasını reddetmesi de gerekmekte!

"…Kemalizm, hem modernleşmenin hem de Batılılaşmanın kabul edilmesidir. Bu tepki modernleşmenin gerekli, arzu edilir bir şey olduğu, yerli kültürün modernleşmeyle uyuşmadığı, bu nedenle kaldırılması, yok edilmesi gerektiği ve başarılı bir biçimde modernleşmek için tam anlamıyla Batılılaşmanın gerekli olduğu varsayımlarına dayanmaktadır. ...Türkiye’yi modernleştirmek, yani Batılılaştırmak için Mustafa Kemal, ülkenin İslami geçmişini (ve çokuluslu imparatorluk yapısını) reddederek Türkiye’yi ‘parçalanmış bir ülke’ durumuna getirmiştir: Bir yanda dini, gelenek, görenek ve kurumları İslam’a dayanan, ama diğer yanda........

© 12punto