AI bebek videoları üzerine sosyolojik bir değerlendirme
Yapay zeka (AI) teknolojisinin sosyal medyadaki kültürel üretimi her geçen gün farklı bir akımla toplumları etkilemeye devam ediyor. Son iki yıldır sosyal medya platformlarında hızla yayılan AI bebek videoları, yüz animasyonu ve ses senteziyle üretilen içeriklerdir. “AI Talking Babies” trendi viral hale gelerek büyük ilgi görüyor. Yüzeyde bu trend sevimlilik veya mizah üzerine kurulu görünse de altında toplumsal yalnızlık, kaçış ve gösteri ekonomisinin duygusal biçimleri yatmaktadır.
Şu anda bu olgunun kavramsallaştırılması henüz yapılmadı. Sosyologların kavramlarıyla AI bebek videolarını ilişkilendirdiğimizde Guy Debord’un (1967) Gösteri Toplumu’nda belirttiği üzere kapitalist toplumlarda “yaşamın gösteriye dönüşmesi” tespiti akla geliyor. AI bebek videoları, duyguların da gösteri biçimine evrildiği, insan-makine iletişiminin yeni bir evreye girdiği bir medya ekosisteminin ürünüdür. Ve AI ile gösteri toplumunda bebeklerin sahneye çıkması için doğmasına bile gerek kalmamaktadır.
Arlie Hochschild’in (1983) duygusal emek teorisi de bu bağlamda önemlidir.
Hochschild’in deyimiyle bebeklere duyulan sempatik duygular piyasa içinde çalışır. Sevimlilik ve mizah duygularının AI ile içeriğe dönüşmesi etkileşim ve gelir elde etme yoludur.
Jean Baudrillard’ın (1981) “simülakr” kavramı, bu videoların gerçeklik düzeyini sorgulamamıza imkan verir. Bebek görüntüsü aile, masumiyet ve sevgi kavramlarının yapay bir simülasyonudur. Ortada gerçek bir bebek yoktur ama “şefkatin imajı” vardır. Aile, masumiyet ve sevgi duygusu, dijital olarak sahnelenmekte, AI ile yeniden üretilmektedir. Bu videoların altındaki “tatlılık” duygusu ise aslında beynimizin biyolojik bir refleksi. Çünkü etolog Konrad Lorenz’in tanımladığı Kindchenschema, yani bebeklerin büyük gözleri, yuvarlak yüzleri bizde otomatik bir koruma içgüdüsü yaratmaktadır.
AI bebekleri öyle sevimlidir ki izlerken beynimiz oksitosin salgılar. Biyolojik refleksle duyduğumuz koruma isteği algoritmik düzende beğeni ve gelir........





















Toi Staff
Penny S. Tee
Sabine Sterk
Gideon Levy
John Nosta
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
Daniel Orenstein