Çin Tayvan’ı İşgal Eder mi?
Bu hafta Londra’da katıldığım bir akşam yemeğinde, yakın bir Japon dostum bana gayet rahat bir edayla şöyle sordu: “Sence Çin Tayvan’ı işgal eder mi?”
İlk bakışta bu soru biraz yersiz ve zamansız gibi geldi. Zira dünya ve biz şu anda çok daha acil krizlerle meşgulüz: Küresel piyasaları altüst eden yüksek ticaret tarifeleri, İsrail’in Gazze ve Suriye’ye yönelik durmak bilmeyen saldırıları, İran’da bu yıl somundan önce rejim değişikliği olasılığı, ABD-AB eksenindeki kopuş, Türkiye’yi sarsan “İmamoğlu krizi”, olası seçim, Kürt meselesinde olası bir çözüm süreci ve Ukrayna savaşı sonrası Avrupa’nın yeniden şekillenen güvenlik mimarisi…
Dünya gündemi bu kadar doluyken, Tayvan konusu kulağa alakasız gibi gelebilir. Ama Washington, Brüksel, Tokyo ve Canberra’daki güç koridorlarında bu soru halen ciddiyetle ve aciliyetle tartışılıyor.
Her ne kadar kamuoyunda yeterince konuşulmasa da, Çin’in Tayvan’a yönelik olası bir askeri müdahalesi, küresel düzeni yeniden şekillendirebilecek en kritik senaryolardan biri olarak masada duruyor.
Bu nedenle, bu soruya kayıtsız kalmak değil; soğukkanlı, ikna edici bir yanıt vermek gerekiyor.
Yakın geçmişte Rusya’nın Gürcistan’ın Abhazya ve Güney Osetya bölgelerini işgali, Kırım’ı ilhakı ve
Ukrayna’nın doğusunu işgali gibi örnekler düşünüldüğünde, bu tür sorular daha da anlam kazanıyor.
Hatta ABD Başkanı Donald Trump’ın Grönland, Kanada ya da Panama’nın Amerika’ya katılabileceğine dair açıklamaları, İsrail Başbakanı Netanyahu’nun Gazze, Doğu Kudüs, Lübnan, Suriye, Mısır ve hatta İran’a yönelik yayılmacı politikaları, egemenlik ve sınır normlarının uluslararası alanda nasıl aşındığını açıkça gösteriyor.
Bu durum, başka ülkelerin—Çin dahil—benzer adımları atabileceği ihtimalini güçlendiriyor.
Ancak benim cevabım hala net: Hayır, Çin’in yakın zamanda Tayvan’ı işgal edeceğine inanmıyorum.
1989’dan bu yana Çin’le diplomat, OECD ve IEA yöneticisi ve iş insanı olarak yakın çalışmış biri olarak, Pekin’i ve liderliğin düşünce yapısını iyi anladığımı düşünüyorum. Mandarin dilinde yetkinliğim ve Çin üzerine yayımlanmış kitap ve makalelerimle, bu konuda bilgiye dayalı bir değerlendirme yapma şansına sahip olabilirim.
Benim bakış açıma göre, Tayvan’a yönelik bir askeri müdahale hem........
© 10 Haber
