Savaş uçağı üreticisi olmanın önemi ve anlamı yeterince kavranıyor mu?
Türkiye’nin kendi üreteceği Kaan uçaklarını bir başka ülkeye satmak için anlaşma imzalamış olması öyle herhangi bir ticari anlaşma sayılamaz.
Bu anlaşma, Türkiye’nin savaş uçağı üretiminde tamamen başka bir lige yükselmesi anlamına geliyor artık.
Dünyada savaş uçağı üretebilen çok fazla ülke yok. Ürettiğini kendi silahlı kuvvetlerinin dışında başka ülke ordularına satan ülke sayısı da çok fazla değil.
Savaş uçağı üretmek, sıfırdan alıp yeni bir uçak tasarlamak çok masraflı bir şey. Biz Türkiye’de Kaan’a bugüne kadar harcanan parayı bilmiyoruz ama bir örnek olarak söyleyeyim, Amerika’nın üretmeye karar verdiği yeni savaş uçağı F-47 için 20 milyar doları aşan bir bütçe kullanacağı açıklandı. Bu, uçağın geliştirilme maliyeti, üzerine üretim maliyetleri de binecek.
Bu kadar büyük harcamalar gerektiği için de savaş uçağı üretiminde bir konu çok önemli: Bu uçağı kendi ülkeniz dışında ülkelere de satabilmelisiniz ki, sürdürülebilir bir ekonomik düzen kurabilin ve aynı uçağı ileride daha gelişmişiyle değiştirme şansınız olsun.
Tam bu yüzden uzun zamandan beri dünyada ortak üretim projeleri var. Örneğin, Türkiye’nin son dakikada dışlandığı F-35 projesi aslında neredeyse bütün NATO’nun birlikte yaptığı bir proje. Benzer şekilde şimdi Türkiye’nin satın almak istediği Eurofighter uçakları da Avrupa ülkelerinin ortak projesi.
Ortaklıkların önemi şu: Bu sayede hem finansman/sermaye sorunları hafifliyor, yük paylaşılıyor hem de bir anda ortak sayısı kadar müşteri de bulunmuş oluyor.
Türkiye bu yola tek başına çıktı ve son derece başarılı bir tasarımla bir prototipi üretti, bu uçak uçtu da üstelik.
İşte bu gösteri sayesinde birden bire Kaan dünyanın radarına girdi. Pek çok........
© 10 Haber
