Gümrük vergisi kasırgası faizden dövize Türkiye’yi de etkileyecek
Trump’ın gümrük vergileri hamlesi sürer, içeride siyasi gerilim azalmazsa Türkiye’de risk primi, faiz ve döviz üzerinde baskı artabilir.
Trump hazretleri kuyuya taş attı yine. Bu seferki bayağı büyük. Gümrük vergisi savaşları başladı. Ortalık toz duman. ‘Yabancı savcı istiyoruz’ pankartına yol açan siyasi gelişmeler sürüyorken bir de üzerine bu geldi. Hadi biz şaşırmazsak şaşıran bir ülkenin çocuklarıyız; dünyanın en sakin ülkelerinden biri olan İsviçre’ye de bu yapılır mı? Biz burada “bugün acaba neden heyecan verici bir gelişme yok; hayırdır inşallah” diyemeden yaşarken, onlar “hayret, ne olmaktadır” moduna girdiler.
Erol Taymaz, YetkinReport’ta 5 Nisan Cumartesi günü ABD’nin ortalığı sarsan yeni gümrük vergilerinin hesaplanmasında kullanılan yöntemi ele alıyordu: tam anlamıyla evlere şenlik. Güven Sak aynı yöntemi Türkiye kullansaydı ne olur diye merak etmiş. Henüz kaleme almadı sanıyorum; spoiler olacak ama olsun. En yüksek gümrük vergisini Nauru’ya (yüzde 99) sonra da Faroe Adaları’na (yüzde 97) koymamız gerekiyormuş. Hadi, Faroe Adaları’nı -bir ara futbolda milli futbol takımımız onlara yenildiği için, duymuştum da Nauru nere? Vatikan ile Monako’dan sonra, 23 km kare yüzölçümü ile dünyanın en küçük üçüncü ülkesiymiş. Orta Pasifik’te bir adaymış.
Peşi sıra ilginç değerlendirmeler çıkıyor dünya basınında. Financial Times’da Martin Wolf, ‘mutlak çılgınlık’ ve ‘gülünç’ gibi benzetmeler yapmış. ‘Dünyanın geri kalanıyla savaş’ da demiş. En önemlisi şu: Korkunç bir belirsizlik oluştu. Diğer ülkeler ne yapacaklar? Hangileri pazarlığa yanaşacak? Her biriye pazarlık süreci ne kadar sürecek. Cumhuriyetçilerin ve büyük destekçisi dolar milyarderlerinin bir kısmını oldukça kızdıran vergilerin geri alınması söz konusu olur mu? Çin hemen karşılık verdi? 8 Nisan günü ABD, Çin’in karşı hamlesi üzerine Çin’e getirdiği ek vergiyi yükselttiğini açıkladı.
Gümrük vergisi savaşlarının sonu ne olacak? ABD’ye ithal edilen sanayi ürünlerinin çoğu çok sayıda ülkeden ve dolayısıyla farklı gümrük vergilerine tabi ülkelerden ithal edilen parçalardan oluşuyor. Hesaplama nasıl yapılacak?
Sorular bunlarla da bitmiyor. ABD ekonomisinde büyümenin darbe alacağı konusunda -gümrük vergilerini getiren sivri akıllılar dışında, hemen herkes hemfikir. Bu yılın ikinci yarısında resesyon beleyişleri arttı. İşsizliğin yükselmesi bekleniyor. ABD Merkez Bankasının (Fed’in) iki ana amacı var. Enflasyon ve işsizlikle mücadele. Bu durumda politika faizini hemen düşürmeye başlayacak mı?
Ama ya enflasyon? Gümrük vergilerinin en azından iki yolla enflasyonu yükseltmesi bekleniyor. Birincisi, daha yüksek gümrük vergisi, ABD’de satılan malların fiyatlarını yukarıya çekecek. Ne kadar yükselteceği, ithal edenlerin artan maliyetlerini ne ölçüde tüketicilere yansıtacaklarına bağlı. Bu, tek seferlik bir fiyat artışı olmayacak. Çok sayıda malın fiyatı yükseleceği için, dinamik bir........
© yetkinreport.com
