Halkın beyninde, kalbinde yer bulan, efsaneleşen, unutulmayan, bir kuğu zarafetinde derin sularda uzun yıllar yük ve yolcu taşıyarak hizmet veren görkemli, alımlı Gülcemal vapuru, yapımcı-yönetmen Avukat Barış Duran'ın başarılı kurgusuyla yeniden can buldu.
Hukuk eğitimi alıp avukatlık yapan Barış Duran; tabiri caizse hareketli, atak, kabuğuna sığmaz bir Görele'li. Bir memleket sevdalısı… Tarihe, kültüre, görsel sanatlara karşı özel ilgisi var. Bu konuda akademik eğitim almak ve kendini geliştirmek amaçlı kayıt yaptırdığı Anadolu Üniversitesi Fotoğrafçılık ve Kameramanlık bölümünden 2020'de yine aynı üniversitenin Kültürel Miras ve Turizm bölümünden 2023'te mezun oldu. Birçok başarılı belgesele beyniyle, ruhuyla, yüreğiyle imza attı. İşte bunlardan birkaçı: Dr. Erdem Dülger Belgeseli, Cravaggio - Tövbekâr Mecdelli Meryem, Albert Edelfelt - Bir Çocuğun Tabutunu Taşımak, 1885 Yılında Görele, Altay Yaradılış Destanı, Kadı Köprüsü, Özcan Temel Görele Kırsal Ağızı…
Sevgili Sinan Emanet hocam ve ben alanımızla ilgili birkaç belgesel çekiminde kendisiyle çalışmaktan mutlu olduk. Bu son çalışmada da biz vardık. Bu kez konu “Gülcemal” vapuruydu. Bu, vapura verilen üçüncü ve son addı. Belgeselde, vapurunun yapım aşamasından, uzun yıllar deniz taşımacılığındaki rolüne, yaşlanıp hizmet dışı kalışına değin kıymetli bilgiler verilmekle kalınmıyor; bir tarih yeniden gözler önüne seriliyor. Dolayısıyla bir yandan suları köpürterek yol alırken diğer yandan yakın tarihin önemli bir kesitine ışık tutuyor.
Kuzey İrlanda'nın Belfast kentinde, 1874'te inşa edilen “Germanic”, sıradan bir vapur değildir, kuşkusuz. Dört direkli, iki bacalı, bin yedi yüz yolcu kapasiteli bir transatlantiktir. 1875 tarihinde ilk seferine Liverpool limanından başlar. Atlas Okyanusunu kat ederek New York limanına ulaşır. Uzun yıllar bu iki liman arasında yük ve yolcu taşıyor. 1902 yılına gelindiğinde bir Kanada şirketine satılır ve adı “Ottawa” olarak değiştirilir. Nihayet 1910 yılında, Seyr-i Sefain (Gemi Taşımacılığı) idaresince satın alınarak İstanbul'a getirilir. Bu kez vapura Sultan Reşat'ın annesinin adı verilir: “Gülcemal”!

Belgeselde, sırasıyla İngiliz, Kanada ve........

© Yeşilgiresun