Nadir Toprak Elementleri ifadesi, bu elementlerin dünyada nadir bulunduğu anlamında değil, arz yüzeyinden çıkarılarak elde edilmesi, ayrıştırılması ve kullanılır element haline getirilmesinin zorluğundan ve bu elementlerin de enerji dönüşümü, silah sanayii, elektronik ve sağlık teknolojileri alanlarında, rüzgar türbinleri, elektrikli araç motorları, enerji depolama sistemleri, akıllı telefonlar, lazer sistemleri, savaş uçakları ve kalıcı mıknatıslar gibi daha birçok hem sivil, hem de askeri alanda geniş bir yelpazede kullanılan ve kritik rol oynayan elementler olmasından kaynaklanmaktadır.

Çin hem rezerv hem de üretilmiş değer olarak tekel durumundadır. Nadir elementlerin p’i Çin’de üretildiğinden, başta ABD olmak üzere Batı ülkeleri, Çin’in bu tekelini kırmak için yeni arayışlara girmişlerdir.

Özellikle Trump’ın başlattığı Ticaret Savaşlarında Çin, ABD’nin Gümrük vergilerini arttırma gibi uygulamaları karşısında elindeki bu kozu etkin bir şekilde kullanma düşüncesindedir.

Çin’in karşı atağı

Çin, elindeki bu kozun üretim teknolojilerine ilişkin; çıkarılması, eritme, ayırma işlemleri, mıknatıs malzemelerinin imalatı ile bu elementlerinin başka üretimler için kaynak olarak kullanımı ve geri dönüşümüyle bağlantılı teknolojilerin ihracatına kısıtlamalar getirmiştir.

Ayrıca nadir toprak elementlerinin işlendiği tesislerde montaj hatlarının kurulması, tamir, hata giderme, bakım ve güncelleme işlemlerine ilişkin teknolojilerin transferini de kontrol kapsamına almış, Çin'de üretilen nadir toprak elementlerini ihraç eden yabancı şirketlerin, sivil ve askeri ikili kullanıma sahip ürünlerin ihracatı için Ticaret Bakanlığından lisans alma zorunluluğu da getirmiştir.

Diğer taraftan, Çin'den ithal edilen ürünleri ve teknolojileri kullanan yurt dışındaki üreticilerin de aynı kısıtlamalara tabi tutulacağı belirtilmiştir.

Bu tedbirlerin, nadir elementlerin askeri alanlarda da kullanılması ve bunların diğer ülkelere de transferinin mümkün olmasından ve bunun da Çin’in ulusal güvenliğine ve çıkarlarına tehdit olma potansiyeli taşımasından dolayı alındığını da açıklamıştır.

Üretimde işbirliği girişimleri

Rusya dahi nadir toprak elementlerine sahip olmasına rağmen, üretimde Çin’in sahip olduğu teknolojiye ulaşamadığından onunla işbirliği yapmak için........

© Yeniçağ