Kurulduğu günden beri varlığını ABD ve İsrail düşmanlığına dayandırmış olan İran’ın şimdiye kadarki tarihinde ilk defa İsrail ile gerçek bir savaşın içine girmiş olduğuna şahit oluyoruz. Tabii ki söz konusu tarihten bu yana gelen düşmanlık tek taraflı değildi. ABD’nin Ortadoğu içindeki bütün güvenlik söylemleri İran’ı bir tehdit olarak görmek üzerine kuruluydu.

İsrail’in İran’ı tehdit ve düşman olarak gören söylemleri ise çok daha güçlüydü.

Bununla birlikte bu düşmanlık söylemlerine rağmen şimdiye kadar aralarında ciddi hiçbir karşılaşmanın olmaması, hatta karşılıklı siyasetlerinin birbirine yarayacak şekilde uygulanmış olması bu düşmanlıkla ilgili soru işaretleri oluşturuyordu.

Mesela ABD’nin Irak’ı iki trilyon dolara ve binlerce askerinin hayatına mal olan işgali sonrası ortaya çıkan tabloda Irak adeta altın tepside İran’a hazırlanarak hediye edilmiş oldu. İran ve ABD Irak’ta uzun yıllar beraber birbirlerinin çıkarlarına hiç zarar vermeden var olmaya devam ettiler.

Aynı durum Suriye’de de tekrarlandı. İ

ran’ın fiilen bütün güçleriyle bulunduğu Suriye’ye ABD rejimi düşürmek üzere geldikten sonra tam 12 yıl boyunca birbirleriyle hiç çatışmadan tam bir uyum içinde işgal ortağı olarak yaşamaya devam ettiler.

Söylemsel açıdan aşırı radikalliğe rağmen fiilen karşılıklı saygı ve tanımaya dayalı ilişki bir açıdan soğuk savaş yıllarındaki dünya düzeninin kötü bir tekrarı gibiydi aslında.

Doğrusu soğuk savaş şartları düşmanlığı karşılıklı olarak iki tarafın da faydalandıkları işlevsel bir siyasete dönüştürür. İran’ın düşmanlığı İsrail açısından sınırsız ABD ve Avrupa yardımlarını, desteklerini celbetmenin işlevsel bir bahanesini oluşturuyordu.

İran’ın Körfez ülkeleri için oluşturduğu tehdit de Körfez ülkeleri üzerinde ABD kontrolünü, silah satışını İsrail’le normalleşme zeminine de çekerek sürdürmesini sağlıyordu.

ABD’nin bir faydalı düşman olarak İran’ı soğuk savaş düzeyinde tutarak hiçbir zaman onunla bir savaşa girişemeyecek olması İran için de birçok açıdan, her şeyden önce........

© Yeni Şafak