login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Andrew Mitrovica
Moncef Khane
David Hutt
Neve Gordon
Patrick Gathara
Ron Kronish
Rami G Khouri
Brad Glosserman
Tarik Cyril Amar
Fernando Romero Nuñez
Dr Ramzy Baroud
Christoph Strack
Stefano Lusa
Aa
Aa
Aa
-
A
+
Coğrafî körlük
Bâzen düşünürüm, coğrafyasına biz Türkler kadar yabancılaşmış başka bir millet var mıdır acaba, diye. Bunun birkaç köklü sebebi olduğu kanaatindeyim. İlk olarak mülkün ve nüfusların dağılması akla geliyor. Asırlar boyu aynı imparatorluğun çatısı altında yaşayan çok sayıda topluluk milletleşerek koptu. Bunda hiç şüphesiz Osmanlı coğrafyasını paylaşmak isteyen Batılı devletlerin kışkırtması büyük rol oynadı. Ama bu izah tek başına kâfi gelmiyor. Târihin dinamikleri açısından bakıldığında, Osmanlı’nın fetihlerinin nihâî sınırlarına ulaşması neticesinde, artık çekmek için elinde sâdece iç kaynakların kalması da son derecede mühim bir rol oynadığını düşünüyorum. Bilhassa giderek ağırlaşan, yer yer keyfileşen vergiler dikkat çekiyor. Bununla berâber vergi toplama işinin karmaşık bir şekilde dolaylılaşması, aracıların ve memurların keyfî uygulamaları, başta gayrımüslimler olmak üzere teb’ayı idâreden soğuttu. Bu meselelerin çok su kaldırdığını ve nihâyeti olmayan münakaşalara yol açacağını biliyorum. O sebeple bu bahsi burada kapatalım.Doğrusu, kopan ve devletleşip milletleşen bu parçaların, hâl-i pür melâllerine bakıp bir özeleştiri yapması ne kadar iyi olurdu. Her neyse, geçelim.. Paramparça olan Osmanlı mülkünden elimizde –çok şükür– Anadolu ve bir miktar Trakya toprağı kaldı. Ahkâm-ı asra uyup, mübâdelerle coğrafyamızı Türkleştirip, Müslümanlaştırdık. Hâlet-i rûhiyemiz çok karmaşıktı. Gayrımüslimlerin isyan ve kopuşlarını bir dereceye kadar anlıyorduk. Ne de olsa “bizden” değillerdi. Ama Araplar gibi “bizden” olup da “bizi” arkadan hançerleyenleri anlamak mümkün değildi. Doğrusu, Cumhûriyetin radikal bir sekülerleşme eksenine kaymasında bu sukut-u hayâlin hatırı sayılır bir rol oynamış olduğunu düşünüyorum. Kurucu babalar, ümmet bağı ve kardeşliğinin güvenilmez olduğuna kanaat getirmişlerdi. Kafkasya’ya açılan topraklarda durumu hayli toparlamış, alabileceğimizi almıştık. Kayıp ve acılarımız başka iki coğrafyada, Balkanlar ve artık Ortadoğu olarak bilinen coğrafyada odaklanıyordu. Cumhûriyet Türklüğünün kaybedilmiş Balkanlara bakışı ile bugün artık Ortadoğu olarak........
© Yeni Şafak
visit website
