Peygamberimiz Aleyhisselam’ın kendi zamanında katıldığı savaşlar, kendisinin katılmayıp hedef ve planlarını bizzat belirleyerek sahabesinden birinin kumandasında Medine dışına gönderdiği seriyyelerin yaptıkları harekatlar, gazveler Kur’an’ın ilgili ayetlerinin uygulamalı yorumları olarak

İslam Savaş Hukuku

’nun temelini oluşturur.

Bizler şimdi sadece savaş kelimesiyle ifade ettiğimiz söz konusu harpleri, gazveleri, harekatları… salt siyer bilgisi ile ahlaki değerlerin talim ve terbiyesi esasında okuduğumuz ya da naklettiğimiz için bunların savaş hukukuyla / fıkhıyla ilgili boyutunu biraz ihmal ettik.

Gerçi bu ihmalde olumsuz bir kasıt da yoktur zira ilgili haberler hayatın giderek daha çok sekülerleşmesi nedeniyle bugünün yani pratiğin, uygulamanın gerisine düşürüldükleri için onları destan, ağıt, hikaye nitelemeleriyle gündeme, yeni nesillerin ilgisine sunmak daha yararlı görünmüştür.

Bunun değerli örneklerinden biri

Mûte Savaşı

’dır (H. 8/ M. 629).

Peygamberimiz Aleyhisselam’ın savaş birliğini gönderirken birinin şehit olması halinde diğerinin onun yerine geçmesi kaydıyla üç kumandanı birden görevlendirmesi sebebiyle

ceyşü’l-ümerâ / ba‘sü’l-ümerâ

gazvesi olarak da adlandırılan Mûte Savaşı, Lût gölünün güneyinde, bugün Ürdün Arap kral-valiliği’nin sınırları içindeki Kerek’e 11, Kudüs’e 50 km. uzaklıkta geniş tarım arazilerine sahip bulunan Mûte mahallinde yapılmış ve Medine merkez alındığında en uzak noktada gerçekleşmiş bir savaşa konu ve ad olmuştur. (Geniş bilgi için bkz.: TDV İslam Ansiklopedisi, Seriyye, Gazve, Mûte Savaşı, Kerek, Belkâ........

© Yeni Şafak