Dünkü yazımızda, Efendimiz (sav)’in, cömertliği ve zühdü üzerinde durmuştuk. Bugünkü yazımızda ise, O’nun (sav) zekat ve sadaka konusundaki mübarek öğretilerinden ve sözlerinden küçük bir demet arz edeceğiz.

Öncelikle şunu ifade edelim ki, “sadaka” kelimesi, Kur’an ve Sünnet’te hem farz olan zekat ibadetini, hem de nafile olan her türlü yardımı ifade etmek üzere kullanılmıştır. Dolayısıyla hadis-i şeriflerde geçen “sadaka” kelimesi, aksine bir karine olmadıkça her ikisine de şamildir. Bu itibarla zikredeceğimiz hadislerin çoğu, her iki ibadet türünü de kapsamaktadır.

Efendimiz (sav); ashâbını, -ister zekat ister sadaka yoluyla olsun- daima Allah rızası için muhtaçlara yardım etmeye teşvik ederlerdi. Bu hususta beş şeyin altını çizerlerdi: 1. Başkasına muhtaç olmayıp, bilakis insanlara yardım etmek için bol bol çalışmak 2. Kazancı helâl yollardan temin etmek. 3. Öncelikle kendisinin ve ailesinin ihtiyaçlarını karşılamak, ondan sonra başkalarına yardımcı olmaya çalışmak. 4. Yardım ederken, yardım ettiği kişiyi asla incitmemek. 5. Yardım ederken, en kaliteli ve en iyi mallardan vermeye dikkat etmek. Bunları kısaca şöyle açıklayabiliriz:

1. Kur’ân-ı Kerim’de Müminlerin vasfı olarak namazla birlikte defalarca zikredilen zekat ibadeti, Efendimiz (sav)’in meşhur bir hadisinde İslâm’ın beş şartından biri olarak zikredilmiştir. Bu şartları yerine getirmek, her Müslümanın vazifesi olduğuna göre, zekat verecek bir maddî imkâna sahip olmak, aslında İslâm’da teşvik edilmiş, demektir. Bu manada, “Veren el, alan elden üstündür.” (Buhârî, “Zekat”) buyuran Efendimiz (sav); ashâbının, tembellik edip başkalarının yardımına muhtaç bir halde yaşamalarını asla tasvip etmezlerdi. Onları kendi ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde çalışmaya teşvik ederlerdi. Fakir bir kimsenin, hiç olmazsa eline bir urgan alıp odun toplamasını ve bunu satarak namerde muhtaç olmadan yaşamalarını tavsiye ederlerdi.

2. Efendimiz (sav), insanları yardıma teşvik ederken de, helâl yoldan para kazanmanın önemini sürekli hatırlatır ve Allah Teâlâ’nın, ancak helâl yoldan kazanılmış malla yapılan yardımları kabul edeceğini söylerlerdi (lâ yakbelullâhu ille’ttayyib).

3. Efendimiz (sav), kendisinin ve ailesinin ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanan birisinin,........

© Yeni Şafak