Son günlerde ABD’yle Suudi Arabistan arasındaki görüşmelerin ilerlediği ve anlaşma aşamasına iyice yaklaşıldığı yönündeki haberler, Ortadoğu’da yeni bir dönemin habercisi olabilecek nitelikte. Suudiler İran’ın nükleer kapasitesi karşısında ABD’den ‘barışçıl’ nükleer teknoloji geliştirebilmek için destek ve muhtemel bir savaş durumunda güvenlik güvencesi istiyor. İleri teknoloji alanında iş birliği ve Çin’e mesafe koymayı da içeren anlaşmanın İsrail-Suudi normalleşmesini içermesi Biden yönetimi için kritik öneme sahip zira Amerikan Kongresi’nin desteği buna bağlı olacaktır. Ancak Suudilerin Gazze savaşının durdurulması ve iki devletli çözüm konusundaki ısrarının Filistin devletinin kurulmasına hep karşı çıkmış olan Netanyahu liderliğindeki bir hükümet tarafından kabul edilmesi çok zor. Biden yönetimi İsrail-Suudi normalleşmesi üzerinden hem Gazze meselesini gündemden düşürmüş hem de ‘Filistin meselesini çözmüş’ olarak Kasım seçimlerine ilerlemek isteyecektir ancak Netanyahu’nun bunun önünde en büyük engel olduğu kesin.

İsrail, Gazze savaşından önce, Filistin meselesinin artık bir çatışma yönetimi sorunu olduğunu düşünüyordu. Trump döneminde gerçekleşen İbrahim Mutabakatları İsrail’in Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Fas gibi ülkelerle ilişkilerinin normalleşmesini sağlamıştı. Bu normalleşme sürecine Suudi Arabistan’ın da dahil edilmesinin an meselesi olduğu belirtiliyordu. Bölge ülkeleriyle normalleştiği takdirde Filistin meselesinin fiili anlamda çözülmüş olacağına kendini inandıran İsrailliler, Batı Şeria’yı ilhak planlarını da dillendirmeye başlamışlardı. İşgalin derinleşerek devamı ve ilhak aşamasına gelinmesi iki devletli çözümün artık gerçekçi olmadığının da işareti olmuştu. İsrail’in Arap bölge ülkeleriyle normalleşmesine darbe vuran Hamas’ın 7 Ekim saldırısı, Filistin meselesinin İsrail’in dediği gibi sadece bir çatışma yönetimi meselesi olmadığını........

© Yeni Şafak