menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Pasifik'in nabzı: Su, çip ve güç – Tayvan'ın görünmez stratejik haritası

8 0
latest
Pasifik bölgesi son yıllarda dünya siyasetinin en kritik gerilim hattına dönüşürken, diğer tüm meseleleri gölgede bırakan bir konu her zamanki gibi merkezde duruyor: Tayvan. Ancak Tayvan'ın önemi çoğu zaman yalnızca jeopolitik hesaplarla açıklanıyor. Oysa bu küçük ada hem teknoloji üretiminin hem de bu teknolojinin en görünmez hammaddelerinden birinin - suyun merkezinde yer alıyor.

Küresel stratejiyi anlamak için önce suyun rolünü anlamak gerekiyor.

Tayvan'ın suyu neden stratejik bir mesele hâline geldi?

Tayvan su zengini bir ada değil. Aksine, eğimli coğrafyası, kısa nehirleri ve zaman zaman yaşanan kuraklıklar nedeniyle düzenli su stresi yaşayan bir ülke. Ancak Tayvan'ın su sorununu diğer ülkelerden ayıran bir fark var: Kullanılan suyun büyük kısmı yüksek teknoloji üretiminin devamı için gerekli.

Yani mesele yalnızca içme suyu veya tarımsal ihtiyaç değil; modern dünyanın kalbi olan yarı iletken üretimi.

Çip üretimi, sanıldığı gibi yalnızca silikon levhaların işlenmesinden ibaret değil. Bu üretim sırasında kullanılan ultra saf su - endüstride "UPW" (ultra-pure water) olarak bilinir - çipin her katmanının mikroskobik hassasiyetle temizlenmesini sağlar. Bu su o kadar saf olmalıdır ki içindeki iyon sayısı neredeyse sıfıra yakındır.

Dolayısıyla standart arıtılmış su bile bu süreç için yeterli değildir; çok daha gelişmiş filtreleme ve geri dönüşüm sistemlerine ihtiyaç vardır.

Örneğin dünyanın en büyük çip üreticisi olan TSMC'nin tesisleri tek başına günde milyonlarca ton su kullanabilir. Bir başka deyişle, Tayvan'da........

© Yeni Mesaj