BBC News Türkçe

Kıbrıs Cumhuriyeti ile Lübnan, Doğu Akdeniz'de deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasının ardından Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) anlaşmasını da imzaladılar.

Kıbrıs Cumhuriyeti'nin 1 Ocak 2026'dan itibaren üstleneceği Avrupa Birliği (AB) dönem başkanlığı sırasında Lübnan'a bir milyar euroluk yardım paketi önermesinin bu anlaşmaların imzalanmasında önemli olduğu ifade ediliyor.

Türkiye, anlaşmanın kendi deniz yetki alanlarıyla ilgisi olmasa da Kıbrıs Türk toplumunun çıkarlarına ters düştüğü gerekçesiyle tepki gösterdi.

Zengin hidrokarbon rezervleriyle giderek ön plana çıkan Doğu Akdeniz'de deniz yetki alanlarının belirlenmesi açısından dengeleri değiştiren yeni bir adım Kıbrıs Cumhuriyeti ile Lübnan tarafından atıldı.

İki ülke 2017 yılında üzerinde anlaştıkları Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) sınırlandırma anlaşmasına 26 Kasım'da Beyrut'ta düzenlenen bir törenle imza attılar.

Törene Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis ile Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn katıldı.

Lübnan hükümeti, bundan bir ay önce, 23 Ekim'de de Kıbrıs Cumhuriyeti ile Lübnan arasında 2007'de varılmış olan deniz yetki alanlarının sınırlandırılması anlaşmasının onaylandığını duyurmuştu.

Bu iki adım ile Kıbrıs Cumhuriyeti, İsrail ve Mısır'ın ardından Doğu Akdeniz'in bir başka kıyıdaş ülkesiyle de deniz yetki alanlarının sınırlandırılması ve MEB anlaşmalarını tamamlamış oldu.

Törende konuşan Hristodulidis, üzerinde 20 yıldır çalışılan bu anlaşmaların stratejik önemde ve tarihi bir dönüm noktası oluşturduğunu söyledi.

"Kıbrıs ve Lübnan olarak, uluslararası hukuk, BM Deniz Hukuku Sözleşmesi ve tabii ki iyi komşuluk ilişkileri zemininde, güven ve karşılıklı saygıyı güçlendirmek için çalışmaya devam edeceğimize ilişkin güçlü bir siyasi mesaj iletiyoruz" ifadelerini kullandı.

Kıbrıs lideri, uzun yıllardır sürüncemede kalan bu anlaşmaların imzalanmasının ardından sıranın hangi somut adımların atılacağının araştırılmasına geldiğini, tarafların bu yönde çalışacağını söyledi.

Lübnan Cumhurbaşkanı Avn da söz konusu anlaşmaların ardından iki ülkenin başta enerji ve yenilenebilir enerji olmak üzere birçok alanda yeni projeleri gündeme getirebileceklerini kaydetti.

Lübnan Cumhurbaşkanı'na göre bu projeler arasında ortak savunma, güvenlik ve arama-kurtarma gibi alanlar da yer alabilir.

"Bizim işbirliğimiz kimseyi hedef almıyor, kimseyi de dışlamıyor" diyerek Türkiye'ye mesaj veren Avn, bu anlaşmanın bölgede uluslararası işbirliğinin zemini olmasını amaçladıklarını kaydetti.

Türkiye ve Kıbrıslıtürkler tepkili

Lübnan Cumhurbaşkanı'nın "Kimseyi dışlamıyor" açıklamasına karşın anlaşmaya hem Türkiye hem de Kıbrıs'ın kuzeyindeki Türk yönetimi tarafından tepki geldi.

TC Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, bir soruya yanıt olarak 27 Kasım'da yaptığı açıklamada, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin 2003'ten bu yana imzaladığı anlaşmalarda adanın egemen eşit unsuru olan "Kıbrıslıtürkleri hiçe saydığını" söyledi.

Keçeli, mevcut yönetimin "Ada'nın tümünü temsil etmediğini ve Ada'nın tümünü ilgilendiren bu tür tasarruflarda bulunmaya yetkisi olmadığını hatırlatmak isteriz" ifadelerini kullandı.

Sözcü, Kıbrıs Cumhuriyeti ile Lübnan'ın imzaladığı deniz yetki sınırlandırma anlaşmasının Türkiye Cumhuriyeti'nin 2020'de BM'de tescil ettirdiği Türk kıta sahanlığı alanının dışında kaldığını ancak konunun Kıbrıslıtürklerin çıkarlarını ilgilendirdiğine dikkat çekti.

Kıbrıs'ın kuzeyindeki Türk yönetiminin Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada, söz konusu anlaşmanın “yok hükmünde olduğunu, Kıbrıslıtürklerin hak ve çıkarlarını gözardı eden girişimlere karşı çıkmaya devam edeceklerini” bildirdi.

Türkiye, Kıbrıs Cumhuriyeti ile Yunanistan'ı Doğu Akdeniz'de maksimalist davranmakla, İsrail ve Mısır'la oluşturduğu EastMed Forum ile Akdeniz'in en uzun kıyı şeridine sahip ülkelerinden biri olan Türkiye'yi süreçten dışlamakla suçluyor.

AB'den Lübnan'a bir milyar euro'luk yardım

Türkiye, Kıbrıs Cumhuriyeti ile Lübnan arasında 2007'de imzalanan anlaşmanın yürürlüğe........

© Yeni Düzen