“Görünür Olanın Ötesi”
Türk sinemasının usta yönetmenlerindendir Nuri Bilge Ceylan…
Ceylan, Türk sinemasının son otuz yılına damga vuran en özgün yönetmenlerden biri. Onun filmlerinde bir aksiyon patlaması, yüksek sesle bağıran diyaloglar ya da görkemli efektler yoktur. Ama tam da bu “sessizlik” hali, sinemasının en güçlü imzası olur.
***
Ceylan’ın kamerası çoğu zaman Anadolu’nun taşrasına, kırsal evlerin soğuk odalarına, dar sokaklara ve oradaki yaşamlara çevrilir. Oradaki insanların hayatını konu edinirken, aslında çok daha evrensel bir hikâye anlatır: insanın yalnızlığı, iletişimsizliği ve kendiyle bitmeyen hesaplaşması.
“Uzak”ta şehirdeki yabancılaşmayı, “Bir Zamanlar Anadolu’da”da taşranın bitmeyen gecesini, “Kış Uykusu”nda entelektüel bencilliği izleriz…
Ceylan’ın yapıtları birbirinden farklı görünümlerde olsalar da, aslında aynı temel sorunun parçalarıdırlar.
***
Bir sinemasever olarak, Ceylan’ın eserlerindeki uzun planlar, ağır ilerleyen diyaloglar, sessiz karakterler hep dikkatimi çekmiştir. Bazı sinema eleştirmenleri Ceylan’ın filmlerini ancak sabırlı izleyicilerin izleyebileceğini vurgular.
Ancak dikkatlice bakıldığında, tüm bu sakinliğin altında yoğun bir gerilimin, insana dair çok katmanlı bir gözlemin yattığını görmek de mümkündür.
Ceylan’ın filmleri, izleyicisini düşünmeye, sorgulamaya davet eder.
***
Bir de Ceylan’ın görsel dili vardır ki başlı başına şiirseldir. Her karesi, adeta bir fotoğraf sergisinden çıkmış gibi........
© Yeni Düzen
