Mülkiyet konusunda uluslararası hukuk karşısındaki yegane enstrümanımız olan Taşınmaz Mal Komisyonu’nun etkinliği, Haziran ayında sınanacak ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin TMK’nın etkin olmadığına dair şikayetleri, Avrupa Konseyi Delegeler Komitesi tarafından değerlendirilecek.

Delegeler Komitesi, Avrupa Konseyi’ne üye 47 ülkenin daimi temsilcilerinden oluşuyor. Bu temsilciler de ülkelerinin dışişleri bakanlıklarına bağlı çalışan Strasbourg’daki daimi misyonların büyükelçileri ya da bakanları.

Yani siyasi bir yapısı var.

Ancak Delegeler Komitesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararlarını denetleyip, bu kararların uygulanıp uygulanmadığını izliyor ve yaptırım gücü var. Siyasi baskı mekanizması kurabiliyor ve üye ülkelere Avrupa Konseyi üyelikleri üzerinden baskı yaratıyor. Zira kararlara uymayanların Avrupa Konseyi’nden çıkarılması önemli bir tehdit.

Yaygın şekilde bilindiği üzere AİHM 2005 yılında kurulan Taşınmaz Mal Komisyonu’nu bir iç hukuk yolu olarak kabul ederek, mülkiyet davalarında adres olarak gösteriyor.

Kıbrıs Cumhuriyeti ise başından beri memnun olmadığı bu karar karşısında hem iç baskı yaratarak başvuruları engellemeye çalışıyor hatta bazı iddialara göre, başvuru için ihtiyaç duyulan belgelerin temini konusunda bile Kıbrıslı Rumlara zorluk çıkararak, bununla mücadele ediyor.

Ve Delegeler Komitesi’ne de başvurarak TMK’nın etkin bir iç hukuk mekanizması olmadığını, AİHM’in bu konudaki kararını yeniden değerlendirmesi gerektiğini söyleyerek, Kuzey’deki Rum malları üzerinde moratoryum kararı çıkarılmasını talep ediyor.

Bu iddia aslında yeni değil. Kıbrıs Cumhuriyeti’nin yıllardır bu konuda şikayetleri var ancak bugüne kadar beklediği sonucu alabilmiş değil. AİHM de önceki şikayetlerde, TMK’nın etkinliğini değerlendirmeyi gerektirecek hiçbir ciddi iddia olmadığı sonucuna varmış, dahası yaşanan karar ya da tazminat ödemesi gecikmelerinin TMK’nın etkinliğinden bağımsız olarak değerlendirilmesi gerektiğini ifade etmişti.

Taşınmaz Mal Komisyonu Başkanı Növber Vechi, genel mahkemelerin geciken kararları ya da verilen nafaka kararlarının yerine getirilmemesi durumunda, nasıl mahkemelerin kapatılması gündeme gelmiyorsa, tazminat gecikmelerinden de bağımsız bir yapı olan TMK’nın sorumlu tutulamayacağına işaret ediyor.

TMK ekibi Delegeler Komitesi önündeki şikayet ve iddialarla ilgili olarak geçtiğimiz hafta Strasbourg’da bir dizi görüşme gerçekleştirmiş ve kendi raporlarını sunmuş.

Strasbourg dönüşünün hemen sonrasında Başkan Vechi ile yüz yüze görüşme........

© Yeni Düzen