Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde her türlü taşıt aracını kullanabilmek için aracın taşıt siciline kaydedilmesi ve vergisinin ödenmesi zorunluluktur. Bu durum deniz araçlarında de böyle olmakla birlikte birçok gemi Türk malı olmasına rağmen vergi kolaylığından ötürü Panama veya Bermuda gibi yabancı ülkelere kayıtlı olarak faaliyet göstermektedir. Özellikle yat sahipleri ABD ve İngiliz bayrağı asılan yatlarını Türkiye’de kullanıp, havasını atmakta fakat Türkiye’de vergi ödememektedir. Sintine bölgesi denilen, makine ve kazan dairesinde biriken atıklarıyla bizim denizlerimizi kirletip, vergisini de başka ülkeye ödeyenlere ne demeli? Hava araçları da sahibi olan şirketin bulunduğu ülke tesciline resmen kayıt yaptırmak zorundadır. Gelin görün ki bazı business jet sahipleri Türkiye’de kullandıkları iş jetlerini yabancı sicile kaydederek vergiden de kaçıyorlar.

Tanınmış bir iş insanı ve aynı zamanda milletvekili olan bir jet sahibi şirketinin adını verdiği uçağını San Marino adlı sözde- sembolik bir devletin hava siciline kaydetmekte sakınca görmedi.
Aslında San Marino’da kayıtlı görünen bu ve bu gibi jetler aslında Amerikan Sivil Havacılık tescilinde kayıtlıdır.

Bu ekstrem örneği bir tarafa koyarak Türk sivil havacılık tesciline kayıtlı iş jetlerinin tamamına bakmalıyız.
Türkiye ekonomisi halkın geçimini zor duruma sokarken, holding sahiplerinin kullandığı jetlerin sayısında azalma olmuyor, aksine sayıları hep artıyor. Bundan 20 yıl önce 80-90 arası olan business jet sayısı şimdilerde 140’a kadar çıkmıştır. Gün geçmiyor ki, 50 ila 100 milyon dolar arasında fiyata satılan jetlerden birisi bizim ülkemize gelmesin. Varsın gelsin, kime ne zararı var diyebilirsiniz? Doğrusu benim de hiç kimsenin jetinde gözüm yok. Ama bu jetler pek de masum araçlar değil.

Mavi gökyüzünü, büyük gövdeli dev uçaklara göre on kat daha fazla karbon emisyonu üreten bu jetlerin daha çok kirlettikleri bir gerçek.

ABD’de sayıları 18 bine yaklaşan bu uçakların yüzde 80’i Brezilya, Kanada, Almanya, Meksika ve İngiltere gibi altı ülkede toplanmış. Türkiye’deki bu tip uçakların sayısı Rusya gibi ekonomisi, nüfusu ve yüzölçümü bizden büyük olan bir ülkede bile ancak 139 kadar. 2023 yılında Atatürk Havalimanı’ndan Atina’ya 124, Nice’e 113, Cenevre’ye 91 ve Mykonos’a 62 uçuş yapılırken, Milas- Bodrum Havalimanı’ndan da Atina’ya 103, Mykonos’a 80 ve Nice’e de 76 sefer olmak üzere yalnız Avrupa ülkelerine 1982 uçuş gerçekleşmiş.
Doğanın kirletilmesinde havacılık sektörünün (Yıllık 1 milyar ton) payı yüzde 2-3 arasında görünse de, bunda özel jetlerin payı diğerlerine göre daha fazla yer tutar.

Yapılan bir araştırmaya göre zengin ve ünlülerin 2022 yılındaki seyahatleri

3 bin 376 ton karbon emisyonuna neden olmuş. Bu miktar, bir insanın........

© Yeni Birlik