Bu terim, klasik edebiyat geleneğinden bize mirastır. Kelime anlamı "kolay ama yapılması imkânsız" demektir. Yani görünüşte basit, ama içeriği ve etkisi bakımından derin sözleri tanımlar.

Mesela Fuzûlî şöyle der: "Söylesem tesiri yok, sussam gönül razı değil."

İlk bakışta herkesin söyleyebileceği bir cümle gibi görünür. Ama o kadar yoğun bir duyguyu, öyle sade bir ifadeyle vermiştir ki, benzer bir şeyi yazmak neredeyse imkânsızdır.

Bir başka örnek Yahya Kemal’den:

"Sana dün bir tepeden baktım Aziz İstanbul."

Bu dizede ne süslü bir anlatım var ne de karmaşık kelimeler. Ama İstanbul sevgisini, geçmişe duyulan özlemi ve bir medeniyet tasavvurunu tek cümleye sığdırmıştır.

Sehl-i mümteni sadece şiirde olmaz; düz yazıda da bu ustalıkla karşılaşırız.

Cemil Meriç, ideolojileri şöyle tanımlar: "İdeolojiler idrakimize giydirilmiş deli gömlekleridir."

Sade, net ve çarpıcı. Herkesin anlayabileceği bir cümle; ama aynı etkide başka bir tanım getirmek kolay mı? Elbette değil.

Üstad Bediüzzaman........

© Yeni Asya