Gelecekle ilgili tahminler genellikle başarısız olur. Geleceğin gerçekleşmesi rastgele gibi görünse de, aslında olayların kendine özgü bir matematiği vardır. Ne var ki, tüm değişkenleri ölçemediğimizden, gözden kaçan küçük bir fark sonucu tamamen değiştirebilir. İşte ölçemediğimiz sonsuz sayıdaki basit sebeplerin oluşturduğu karmaşık sonuçlar "Kaos Teorisi"nin ana konusudur.

Hava durumu tahminiyle uğraşan bir bilim adamı, tahmin modelini bilgisayar programı aracılığıyla çalıştırır ve bazı tahminler elde eder. Daha sonra aynı hesaplamayı tekrar başlatır, ancak bu kez hesaplama sırasında bir yerde durdurur. Sonra tekrar başlatmak yerine kaldığı yerden devam ettirir. Şaşırtıcı bir şekilde sonuçlar çok farklı çıkmıştır. Bu durumun nedenini anlamak için nerede hata yaptığını araştırmaya başlar. Sonunda, iterasyonu durdurup tekrar başlatırken bir sayının virgülden sonraki dördüncü hanesini yuvarladığını fark eder.

Bu kadar küçük bir farkın böyle bir sonuç vermesi nasıl mümkün olabilir? Bu fark, sadece bir kelebeğin kanat çırpmasıyla oluşan rüzgârdan (yani neredeyse hiçbir şeyden) kaynaklanmaktadır. Ancak sonuçlardaki değişim inanılmazdır.

Bir değişkendeki çok küçük bir değişimin sonuçta oluşturduğu muazzam etkiye "kelebek etkisi" diyoruz. Yani bir kelebeğin kanat çırpması gibi basit bir olay, başka bir yerde büyük bir kasırganın oluşmasını tetikleyebilir. Sebep ile sonuç........

© Yeni Asya