Kemalistler, oldum olası baskıcıdırlar, jakobendirler. Kendilerine muhalif olanlara hayat hakkı tanımazlar. Hakiki bir kahraman dahi olsa, onu hedef tahtasına koyup “Mustafa Kemal’e karşıdır” damgasıyla adama hayatı zindan ederler. Hatta, bir suçu kılıfına uydurup hedefteki kişiyi idama bile götürüler ve gerçekten de götürmüşlerdir. 1926’da bir kumpas ile kurulan İzmir Sûikastı bahanesiyle yapılan idamlar bunu açık bir ispatıdır.

İşte, aynı tarihte gıyaben yargılanan şahsiyetlerden biri de eski Başbakanlardan Hüseyin Rauf Orbay’dır. İzmir’deki mürettep mahkeme esnasında Avrupa’da bulunuyordu. Tedavi için gitmişti. Şayet Türkiye’de olsaydı, büyük ihtimalle uyduruk İstiklâl Mahkemesinde yargılanacak ve belki de idam edilecekti.

Bugün merhum Orbay’ın vefat yıldönümüdür. Hamidiye Kahramanı unvanı ile de yâd edilen Orbay, 16 Temmuz 1964’te İstanbul’da vefat etti.

Şimdi, Millî Mücadelenin mühim kahramanlarından biri olan bu önemli şahsiyeti biraz daha yakından tanımaya ve başına gelenleri bir parça analiz etmeye çalışalım.

31 Mart Vak’asından sonra (1909) Hareket Ordusu tarafından Hurşit Paşa başkanlığında kurdurulan Divan-ı Harb-i Örfî Mahkemesi’nde üye olarak vazife yapan Orbay’ın, Üstad Bediüzzaman ve diğer bazı şahsiyetlerin beraat etmelerinde, hiç........

© Yeni Asya