Bu uyarılar etkili oldu ve birçok meb’usta mâkes buldu; ama Birinci Meclis dağıtıldıktan sonra maalesef boşlukta kaldı.

Cumhuriyet adı altında kurulan tek parti ve tek adam istibdadında ise, toplumun dinî ihtiyaçlarını karşılamak şöyle dursun, dini tamamen dışlamayı, hattâ tahrip etmeyi hedefleyen uygulamalara başlandı. Yanlış ve çarpık bir laiklik anlayışına dayandırılan bu uygulamalar, laik-antilaik ve Alevî-Sünnî gerilimi gibi potansiyel çatışma alanları için çok elverişli bir zemin oluşturdu.

Aynı derecede vahamet arz eden bir başka yanlış, dinin yerine milliyeti ikame etme gayretleriyle yapıldı. Ve bir dönem kafatası ırkçılığına kadar vardırılan katı, koyu ve şoven bir laikçi milliyetçilik........

© Yeni Asya