Milletin bekası şahsa bağlı olmaz
Buradaki “devleti ömr-ü ebedîye mazhar eder” ifadesi izâfi, görecelidir; hakiki ebediyet, sonsuzluk değildir. Bu dünya ölçüleri içinde kuvvetli, istikrarlı ve her asırda devam edeceğine işarettir. Yoksa itikadî anlamda ezelî ve ebedî bir devlet sözkonusu değildir. Dolayısıyla imana aykırı bir durum teşkil etmez.
Mesela “Sırr-ı kayyûmiyetin cilvesine bu noktadan bakınız ki, bütün mevcudatı ademden çıkarıp, herbirisini bu nihayetsiz fezada [...] durdurup, kıyam ve beka verip, umumunu böyle sırr-ı kayyûmiyetin tecellîsine mazhar eyliyor.”2 Ve “Nihayetsiz bir boşlukta…”3 gibi ifadeler sınırlı ve sonlu olan kainat için kullanılıyor. “Her şey helâk, yok olup gidicidir.”4 Bu ifadeler dünya şartları içinde........
© Yeni Asya
