23 Nisan ‘dünya çocuklarının bayramı’ ise Gazzeli çocuklar çocuk değil mi?

MUSTAFA ARMAĞAN

Rahmetli araştırmacı Necdet Sakaoğlu’nun Toplumsal Tarih dergisinde çıkan “Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın tarihinden” başlıklı çarpıcı araştırmasını okuyunca ‘Sahi, bayramların da bir tarihi olmalı, değil mi?’ sorusuyla araştırmalara dalmıştım.

23 Nisan’ın “çocuk bayramı” olarak kutlanışının tarihine eğiliyor ve ilginç sonuçlara ulaşıyordu Sakaoğlu. Mesela ilk 23 Nisan’ın, 23 Nisan 1921’de ‘bayram’ olarak değil, ‘tezahürat’ olarak kutlandığını öğreniyoruz; o sırada çocuk bayramı olmamıştır henüz. 23 Nisan’ın çocuk bayramı olarak kutlanması için 1929 yılını beklemek gerekecektir; yani TBMM’nin açılışının 9. yıldönümünü... Ama o da resmen kutlanmış değildir, çocuk etkinliği olarak kutlanmıştır.

23 Nisan’ın neden ve nasıl çocuk bayramı olduğunun ilginç bir tarihi var.

Himaye-i Etfâl Cemiyeti (sonradan Çocuk Esirgeme Kurumu), 1921 yılında esas olarak gazi ve şehit çocuklarının bakımını üstlenmek amacıyla kurulmuş devlet destekli hayır kurumlarından biridir.

1929 yılına kadar sadece Hâkimiyet-i Milliye Bayramı olarak kutlanan 23 Nisan Himaye-i Etfal cemiyeti’nin yani Çocuk Esirgeme........

© Yeni Akit