menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Doksan binden on beş bine

16 0
14.08.2025

Büyük münevver, yazar ve mütefekkir Mehmet Doğan geçen yıl aramızdan ayrıldı. Kurucularından olduğu Türkiye Yazarlar Birliği’nin başkanlığını yürütmüştü. Eserlerinin ekseriyetini okumaya muktedir olduk. Mehmet Doğan, eserlerinde lisan ve irfan meselelerimizi ele alır. "Büyük Türkçe Sözlük” eşsiz bir lügat ve müracaat kaynağıdır. Kamus meselesiyle hemhâl olan sayılı münevverlerdendir. “Bir Lügat Bulamadım”, “Kelimelerin Seyir Defteri” kitaplarında Türkçenin kelime ummanında gezinir; lisanımızın sahipsizliğine isyan edersiniz. Üstadın “Türkçe mücahidi, Türkçe sevdalısı” olarak isimlendirilmesinin sebebi “Öz Türkçeleştirme” cereyanını her cihetten tahlil etmesi, dilimize verdiği hasarın sarih (net, anlaşılır) bir fotoğrafını çekmesidir. “Türkçenin cenaze töreni” adlı kitabında ve bütün eserlerinde bu hususa değinir. Tanzimat’la beraber lisanımızda tabii, sıhhatli bir sadeleşmenin yapıldığını anlatır. 1890’larda hazırlanan “Redhouse-İngilizce Türkçe Sözlük'te 90.000 kelimemiz vardır. 1900’lerin ilk çeyreğinde modern, zengin bir Türkçe vücuda gelmiştir. 35-40 sene sonraki Öz Türkçeleştirme cereyanında, mütekâmil (kemâle ermiş) Türkçe heder olur; 15.000 kelimelik sözlüğe mahkûm edilir. Üstad,........

© Türkiye