Bundan tam 27 yıl önce bir makale yazmıştım. “Türkiye'de Millî Savunma ve Kamu Harcamalarının, Bütçe Açığı, İç Borçlanma ve Enflasyona Etkisi” adlı makaleyi yazdığımda Millî Savunma Bakanlığı F-16 Sistem Yönetim Daire Başkanlığında askerlik görevimi tamamlamak üzereydim. Makaleyi yazdığım dönemde dünyada millî savunma sanayi henüz sivil sanayilerle iş birliği içinde değildi. Dolayısıyla savunma harcamalarının enflasyonist etkisi ve büyümeye katkısı oldukça sınırlıydı. Hatta "fire etkisi" dediğimiz, fazla parayı yok etme özelliği açısından olumlu yan etkileri de vardı. Makaleyi yazmamdan çeyrek asır sonra, işler değişti. Bugün harp teknolojileri ile sivil teknolojiler iç içe girdi, beraber çalışıyorlar ve yapılan harcamaların enflasyonist etkisi ve büyümeye katkısı azımsanmayacak bir seviyeye ulaştı. Ancak meseleyi enine boyuna incelemeden kesin bir kanaate ulaşmak yanlış olur. Savunma harcamalarının artmasının savaş ve çatışmaları doğrudan artırdığı veya tetiklediği konusunda kesin ve tek bir görüş yok; ilişkiler karmaşık ve çeşitli faktörlere bağlı. Ancak, tarihsel örneklere baktığımızda, yüksek savunma harcamalarının bazen bölgesel gerilimleri ve çatışma risklerini artırdığı görülmekte. Hemen örnek vereyim: 1930’larda Almanya ve Güney Afrika’da silahlanma hız kazandı. Mesela, Nazi Almanya’sı 1933-1939 arasında silahlanmaya bolca yatırım yaptı. Sonuç? Orada ciddi bir askerî güç ve silah sayısı arttı, bu da II. Dünya Savaşı’nın başlamasında büyük rol........

© Türkiye