Meyveler, geçmişte Anadolu mutfağında yemeklerin içinde sıkça kullanılırdı. Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde tatlı-tuzlu karışımı birçok yemek yapılırken, bugün kaliteli sebze ve meyve ile yemek yapanları özlemle arıyoruz. Gastronominin temeli topraktır. Yani toprak ne verirse mutfak adına onu konuşabiliriz. Acaba Anadolu toprakları bizlere neler sundu? O zaman kabaca bir bakalım ama bu yazıda sadece meyve ve sebzelere. Anadolu’da yetiştirilen sebzeler arasında PATLICAN, LAHANA, BEZELYE, FASULYE, HIYAR, HAVUÇ, MAYDANOZ, KIRMIZI PANCAR PİRİNÇ, NOHUT, BARBUNYA, BAKLA, SOĞAN ve TURP bulunmakta. Kaynak bilgilere göre İznik’te HIYAR ve KABAK üretilmektedir. MERCİMEK Türklerin en sevdiği yiyecekler arasındadır. Elâzığ’da LAHANA bol miktarda yetiştirilmektedir. İstanbul’un ihtiyacı olan TURP, Edirne’den getirilmekte. Yine kaynaklar Mudanya ve çevresinde PATLICAN, İstanbul’da çeşitli yerlerde BAKLA, MARUL, HİNDİBA, PATLICAN, BİBER ve KABAK yetiştirildiği bilgisini veriyor. Gelibolu’da yetiştirilen HIYAR, TURP, SOĞAN ve KABAĞIN İstanbul’a gönderildiği bilgisi var. Bazı gezgin kaynaklarında Çanakkale’de LAHANA, SOĞAN ve MARUL yetiştirildiğini belirtir. Tokat’ta da bol miktarda KUZUKULAĞI, MADIMAK, DOMATES, YEŞİL BİBER, FASULYE ve PATATES yetiştirildiği bilinmektedir. Kaynaklar birçok meyve sebzenin İstanbul’da turfanda olarak çıktığı dönemler hakkında bilgilere de yer verir. Farklı bölgelerde mart ayında BADEM, nisan ayında BAKLA ve ENGİNARI bolca görmek mümkündür.

KAVUNU ÇOK SEVERİZ

Anadolu’da yetişen meyve çeşidi de oldukça fazladır. İbn Battuta, Antalya’nın meyvelerinin leziz olduğunu belirtir. Özellikle KAMARUDDÎN denilen bir tür kayısının çok nefis olduğunu ve lezzetli kuru bademlerinin Mısır’a ihraç edildiğini kaydeder. Türklerin meyveyi çok sevdiği ve çok tüketildiği bilgisi de kayıtlar arasındadır. Ülkemizde hemen her cins KİRAZ bulunmaktadır. İstanbul’da NAR ve İNCİR yetişmektedir. KESTANE denilince Kastamonu, Bursa hem KESTANE hem de ELMA, ARMUT, CEVİZ, ZEYTİN ve iri taneli kocaman NARLAR, MUDANYA’da İNCİR, ÜZÜM, ŞEFTALİ, KAYISI, ŞAM ERİĞİ, NAR, LİMON, PORTAKAL, Gelibolu’da LİMON, PORTAKAL, NAR, ÜZÜM, KAVUN, KARPUZ, Karamürsel’de ARMUT, ŞEFTALİ, CEVİZ üretimi hâlâ yapılmaktadır. Biz Türkler kavunu çok severiz. Pek çok cinsi var. Bir de kış kavunları var ki, bunlar tavanlara asılıyor ve bahara kadar çürümeden kalabiliyor. İznik’te KİRAZ, ARMUT, ELMA, FINDIK, CEVİZ ve ŞEFTALİ yetiştirilmektedir. Bozüyük’te armut fidanı yetiştirilip önce Bursa’ya oradan da İstanbul’a satılmaktadır. Sakarya civarında CEVİZ ve ELMA bulunmaktadır. Çanakkale’de KAVUN, KAYISI,........

© Türkiye