Kopenhag Üniversitesi’nden bir çalışma, binlerce yıl öncesine dayanıyor: Avusturyalıların da katılımıyla bir araştırma ekibi, antik DNA’yı analiz ederek patojenlerin Avrupa kıtasına nasıl yayıldığını izledi. Zoonozların kökeni de ilk kez belgelendi.

Bulaşıcı hastalıklar, tarih boyunca tüm popülasyonlar üzerinde yıkıcı etkilere sahip olmuştur. Ancak patojenlerin ne zaman ve nerede ortaya çıktığı ve uzay-zamanda yayılmalarını neyin etkilediği büyük ölçüde bilinmiyordu. Bu soruları yanıtlamak için, Kopenhag Üniversitesi’nden evrimsel genetikçiler Martin Sikora ve Eske Willerslev liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi, 40.000 yıla kadar eski insan iskeletlerinden alınan antik DNA’ları inceledi.

Avrupa ve Asya’ya odaklanan mevcut çalışma, “antik DNA kullanarak geçmişte çok çeşitli patojenlerin yayılmasını araştırmaya yönelik ilk girişim” diyor

Şimdiye kadar bu tür çalışmalar, veba gibi belirli hastalıklara odaklanıyordu. Ancak mevcut çalışmada, araştırmacılar birçok farklı patojenin kökenini ve yayılımını izlediler.

3.384 patojen (hastalık) keşfedildi.

“Esasen bulaşıcı hastalıklara neden olabilecek mümkün olduğunca çok sayıda mikroorganizma türünü incelemek istedik,” diyor. Avusturyalı bilim insanı, bilimsel kariyerine Viyana’daki Doğal Kaynaklar ve Yaşam Bilimleri Üniversitesi’nde (toprak kültürü) başladı. Barselona’daki Pompeu Fabra Üniversitesi ve ABD’deki Stanford Üniversitesi’nde öğrenim ve araştırma yaptıktan sonra, 2014 yılından beri Kopenhag Üniversitesi’nde araştırma yürütüyor.

Kemik ve diş örneklerinin ait olduğu zaman dilimi, coğrafi dağılımları kadar geniş: Avrasya topraklarından 1.313 bireyin DNA’sı analiz edildi; iskeletlerden bazılarının yaşı 37.000 yıla kadar ulaşıyordu. Araştırma ekibi, insan kalıntılarında toplam 3.384 patojen keşfetti.

Zoonozların kökeni kanıtlandı

Çalışmaya göre, hayvanlarda ve insanlarda görülen ve her iki yönde de bulaşabilen zoonoz hastalıklar ilk olarak 6.500 yıl önce ortaya çıktı. Araştırma ekibi böylece bir hipotez için doğrudan kanıt sağlayabildi: Bugün bilinen bulaşıcı hastalıkların çoğu, avcı-toplayıcı kültürlerden tarıma geçişle ortaya çıktı. Tarım, insanlar ve çiftlik hayvanları arasında daha fazla yakınlık ile ilişkilendiriliyordu.

Bir örnek, insanlarda grip benzeri semptomlara neden olan Leptospira bakterisinin neden olduğu bulaşıcı........

© Turkish Forum