“Makam, mevki, rütbe, unvan… Bunların hepsi ceket gibidir. Ceketi asar, bir yere gideriz. Arkamızda sadece insanlığımız kalır ve öldüğümüzde bu dünyadan yalnızca çıplaklığımızı götürebiliriz.”
— Doğan Cüceloğlu

Bizden öncekiler makamlarını nasıl bırakıp gittiyse, biz de öyle bırakıp gideceğiz; bizden sonra gelenler de öyle…
Herkese, Doğan Cüceloğlu’nun dediği gibi, “insanlığımız kalır” ölçüsünde anılmak nasip olsun.

Topluma hizmet eden makamlardaki insanlar, Yusuf Has Hacib’in nasihatinde belirtildiği gibi:

“Kendisini gözetmeli, aşırılığa gitmemeli; kötü ve çirkin işlere yaklaşmamalıdır.” (Beyit: 704)
“Ey bey, işi işin ehline, işe yarayana, hareketi doğru ve dürüst olana ver.” (Beyit: 1759)

Bu nasihatlere uygun davranılırsa, nitelikli insan sayısı artar; toplumun kalitesi de aynı oranda yükselir.

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın şu sözleri ise hâlâ yol göstericidir:

“Cahilsin; okur, öğrenirsin. Gerisin; ilerlersin. Adam yok; yetiştirirsin, günün birinde meydana çıkıverir. Paran yok; kazanırsın. Her şeyin bir çaresi vardır. Fakat insan bozuldu mu, bunun çaresi yoktur.”

Tanpınar’ın işaret ettiği tehlike, insanın ve onun kalitesinin bozulmasıdır.
Bir kişi gücünü makamdan alıp, kalitesizliğini makamına yansıtırsa, çürüme artık bireysel değil sistematik hâle gelir.

Öğretmen okulda, doktor hastanede, polis emniyette, siyasetçi mecliste, sporcu sahada, taraftar tribünde, savcı, hâkim ve avukat adliyede, esnaf işyerinde, gazeteci medyada, asker kışlada, anne ve baba evde bozulursa — o toplumda adalet, huzur, ahlak, kalite, birlik ve beraberlik sağlanabilir mi?

Bir kadın “yılın annesi” seçiliyor ama kısa süre sonra fuhuştan yakalanıyorsa…
Bir polis, validen “uyuşturucuyla mücadele ödülü” alıyor ama kısa süre sonra aracında uyuşturucuyla yakalanıyorsa…
Eşine şiddet uygulayan bir siyasetçi, Konya’da “Nüfus ve Aile Güvenliği” konulu konferans veriyorsa…
Merkez Bankası’nda paranın namusunu ve değerini koruması gerekenler yolsuzluk yapıyorsa…
Hastanede doktor, tedavi etmesi gereken........

© Türkgün