KIZIL HAVALARI SEYRET Kİ AKŞAM OLMAKTA

Ahmet Haşim’in ünlü şiiri Merdiven’den alınan “Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta” dizesi, bu defa bir romanın adı olarak karşımızda. Yazar Taner Ay’ın Ötüken’den çıkan yeni romanından bahsediyoruz. Yazarın önceki kitaplarını okumuş değilim. Yalnız Hikayelerini Rüzgârların Fısıltılarına Yazmışlardı başlıklı kitabını biraz karıştırmış ve özellikle de çok sevdiğim John Steinbeck ile ilgili bölümü okumuştum. Karar’daki köşesinde kitap tanıtımı ve nostaljik yazılarını ise ilgiyle okuyoruz.

Kızıl Havaları Seyret ki Akşam Olmakta, çok da uzun olmayan bir metin ancak, roman kahramanı Hüseyin Hilmi’nin kat ettiği yol hayli uzun. Önemli bir şiirden alınan başlık, belki hüzün kokan bir romantizmi çağrıştırabilir ama durum biraz farklı. Tam anlamıyla bir macera romanı diyebileceğimiz kitap, aslında “kızıl” terörle ilgili. Buna Stalin terörü de denilebilir, ancak bu terörün Stalin’i aşan boyutları olduğu için “Sovyetlerde Devlet Terörü” ya da “Yoldaşını Öldürmek” gibi kavramlarla da ifade edildiği biliniyor ki, bu konuda bir literatür de oluşmuş durumda. Dünyanın bir çok yerinde Sovyetlere sempatik bakan aydınların, gezip gördükten sonra (sadece gösterilenler üzerinden) edindikleri deneyim büyük bir hayal kırıklığı da yaratmıştı. Bazıları anılarında hayal kırıklığını yazmış, bazıları sessiz kalmayı tercih etmişti.

Stalin’in estirdiği terör ülke dışına da taşmış ve dışarıya kaçmış yoldaşlar takip edilerek öldürülmüşlerdi. Hüseyin Hilmi’nin macerasında, 1917 ile 1967 yılları arasında hem Sovyetler dışına taşan takip ve öldürme eylemleri hem de........

© tarihistan.org