Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı var mı?
Diğer
11 Nisan 2025
Bir yanda hukuka aykırı davranmakta ısrar eden bir idare var. Öbür yanda bir temel haklarını hukuka uygun bir biçimde kullanan gençler. Hukuka aykırı davranan idare, hukuka uygun davranan gençlere “hukuka aykırı gösteri yapıyorsunuz” diye göz yaşartıcı bombalar, tazyikli sular, tanklar, polis coplarıyla saldırıyor, orantısız güç kullanıyor. Gözaltına alıyor, yargı eliyle tutukluyor. Buna hem suçlu hem güçlü olmak diyebilirsiniz.
Son günlerde meydana gelen olayların özeti bu. 300’den fazla genç barışçı gösterilere katılıp bir büyük haksızlığı, adaletsizliği protesto ettikleri için tutuklu olarak cezaevinde. İşkence, kötü muamele gördükleri söyleniyor. Bu çocukların sınavları ne olacak, kimse bilmiyor. İktidarın istediği, gençlik evde otursun, dersine çalışsın, haksızlık, adaletsizlik, baskı karşısında sesini çıkarmasın, iktidara itaat etsin, bayramlarda bu hukuksuzlukları, adaletsizlikleri yapanların elini öpsün.
İdarenin hukuka aykırı eylemleri hem demokrasiyle, hukuk devletiyle bağdaşmayan uygulamalardan, hem de bu uygulamalara çanak tutan 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’ndan kaynaklanıyor.
2911 sayılı yasanın uygulanmasından doğan hak ihlallerini Anayasa Mahkemesi (AYM) ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarında görmek olanağı var.
Anayasa’nın 34. maddesine göre “herkes önceden izin almadan silahsız ve saldırısız, toplantı ve gösteri yürüyüşleri düzenleme hakkına sahiptir.” Yani toplantı ve gösteri yürüyüşleri idarenin iznine, onayına bağlı değil. 2911 sayılı yasa ise toplantının yapılacağı yerin en büyük mülki idare amirliğine bildirimde bulunulması yükümlülüğünü getirmiş. Ne var ki bildirim yükümlülüğü çoğu kez valiler, kaymakamlarca izin alma zorunluluğu gibi uygulanıyor. Türkiye’de “izinsiz toplantı yapıyorsunuz” diye cop, göz yaşartıcı gaz yiyen çok kişi var. AYM birçok kararında toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin ilgili makamın iznine bağlanmasının Anayasa’nın ruhuna ve 34. Maddesine aykırı olduğunu belirtti.
Bunun yanında AYM pek çok kararında toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının kullanılmasına karşı caydırıcı cezalar verilmesini, toplantı ve gösteri yürüyüşü sırasında kolluk güçlerinin orantısız güç kullanmalarını, toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katılma nedeniyle terör örgütüne üyelikten mahkum edilmesinin yeterli gerekçeye dayandırılmamasını, idare tarafından toplantı ve........
© T24
