menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Lahey’deki NATO Zirvesi’nde biçimlenen yeni jeopolitika

30 10
30.06.2025

Diğer

30 Haziran 2025

ABD Başkanı Donald Trump, İran’ın üç nükleer tesisini havadan bombalattı. Peşine 12 günlük İsrail-İran savaşını bitirtti. 24-25 Haziran’da Lahey’de yapılan tüm koreografisi ona göre düzenlenmiş NATO Zirvesi’ne “muzaffer” bir edayla geldi. Kameraların yalnızca kendine dönük olmasından son derece hoşnuttu.

Bütün koreografi Trump’a ayarlıydı. Zirve toplantısı bir günde, zirve bildirgesi bir sayfanın ön yüzünde tamamlandı. Mecburen Ukrayna bu defa salonun dışında kaldı. Zelensky, ancak zirve öncesindeki gayri resmi akşam yemeğine katılabildi. Yine de en azından Trump’la baş başa ve kazasız belâsız görüşebildi.

ABD’ye dönüşünde Trump neredeyse 30 yıldır süren Kongo-Rwanda örtülü savaşını bitiren anlaşmanın imzalanmasına Beyaz Ev’de ev sahipliği yaptı. Nobel Barış Ödülü’ne adaylık iddiasını Ortadoğu’nun ardından Afrika kıtası üzerinden de sürdürdü. Şimdi de Gazze’deki kırım ve yıkımı sona erdireceğini açıklıyor.

Lahey’de 1.90m boyundaki ve ağırlığı 100 kilonun üzerindeki Trump olanca azametiyle terazinin bir kefesine oturdu. Diğer kefeye hep bir arada doluşsalar da müttefikler tahterevalli gibi havaya kalktı. Gözleri korkan NATO müttefiki ülkeler savunma harcamalarını GSMH’larının yüzde 5’ine dek yükseltmeyi taahhüt ettiler. Bu yolla Trump’a Avrupa’yı terk etmemesi için tam da onun hoşuna gidecek bir “ilave pazar payı” sunmuş oldular.

Trump sunulan bu armağanı Lahey’de cebine koydu. Ancak, Pentagon’un da Asya-Pasifik yani kısaca “Çin’i karşılama/dengeleme” odaklı yeni kuvvet projeksiyonu çalışması yakında tamamlanacak.

ABD kaçınılmaz biçimde Avrupa’dan o cepheye kuvvet kaydıracak. Üstelik bundan sonra yapılacak her zirvede ABD, Avrupalı müttefikleri karşısına oturtup üzerinde uzlaşılan harcama oranlarına erişilip erişilmediğini sınayacak.

Avrupalı müttefiklerin önünde geleneksel “silâh v. tereyağı” çelişkisi duruyor. Hem bütçeleri hem demokrasileri bir yandan sığınmacıların, diğer yandan Ukrayna’ya verilecek desteğin baskısı altında. Yeni yerlici popülist sağ yükselişte. Bunlar........

© T24