Diğer

13 Ocak 2025

Bir işverene emeğini vererek bir menfaat elde edene ücretli denir. Ücrete, verilen para dışında ayrıca yemek, lojman, ulaşım bedeli gibi menfaatler de dahildir. Normal koşullarda çalışanların ücretlerinden stopaj yoluyla vergileme yapılır, kesilen bu vergiler işveren tarafından vergi sorumlusu sıfatıyla beyan edilir ve ödenir. Çalışan ayrıca bunu -aşağıda belirtilen hususlar haricinde- beyan etmez. Stopaj yani kaynakta kesme yoluyla vergilendirme ücretlerin vergilendirmesinde temel usuldür.

Ancak alınan ücret aşağıda örnekleyerek detaylı şekilde açıkladığım durumların birine giriyorsa çalışan da aldığı bu ücreti vergi idaresine beyan edip ekstra bir vergi daha ödemek zorundadır.

Şayet beyan etmeniz gerektiği halde bunu beyan etmezseniz, bunu vergi idaresi cezalı olarak tahsil eder. Hala ödemezseniz konu hacze kadar gider. O yüzden dikkatli okuyup 2024 yılında elde ettiğiniz ücretten dolayı durumunuz aşağıdaki örneklerin birine giriyorsa 1-31 Mart 2025 sonuna kadar beyan etmeniz gerekecektir.

İlaveten bu yazı 2024 yılında ücret geliri elde edip de 2025 Mart’ta beyan vermek zorunda olanlar için hazırlandı. Bu nedenle aşağıdaki tüm beyan sınırları 2024 yılı için geçerlidir.

İlki tek işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, ücret gelirleri toplamı GVK m.103’de yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2024 yılı için 3 milyon TL) aşarsa ayrıca beyan edilmesi zorunludur.

Örneğin; İstanbul’da büyük bir lokantada garsonluk yapan Ahmet Bey, 2024 yılında aylık 30 bin TL ücret geliri almaktaydı. Ahmet Bey’in yıllık (30 bin TLx12 ay) 360 bin TL’lik geliri 3 milyon TL’yi geçmediğinden ayrıca beyanname vermesine gerek yoktur.

İkincisi birden fazla işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birinci işverenden aldıkları ücret gelirleri de dâhil olmak üzere ücretleri toplamının gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2024 yılı için 3 milyon TL) aşarsa ayrıca beyan edilmesi zorunludur.

Örneğin; İstanbul’da büyük bir ofiste çalışan Kemal Bey, bu ofisten 2024 yılında aylık 30 bin TL (yıllık 360 bin TL) ücret almaktaydı. Aynı zamanda bir eğitim kurumunda kısmi çalışma karşılığında yıllık 120 bin TL ücret almaktaydı. Buna göre Kemal Bey’in aldığı toplam yıllık ücret (360 bin 120 bin TL) 480 bin TL’lik geliri 3 milyon TL’yi geçmediğinden ayrıca beyanname vermesine gerek yoktur.

Üçüncüsü birden fazla işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birden sonraki işverenden alınan ücretleri toplamının gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2024 yılı için 230 bin TL) aşarsa ayrıca beyan edilmesi zorunludur.

Örneğin; İstanbul’da büyük bir ofiste çalışan Erol Bey, bu ofisten 2024 yılında aylık 30 bin TL (yıllık 360 bin TL) ücret almaktaydı. Aynı zamanda bir eğitim kurumunda kısmi çalışma karşılığında yıllık 120 bin TL ücret almaktaydı. Buna göre Erol Bey’in birinci ofisten aldığı ücret (360 bin TL) dışındaki diğer yerden aldığı ücret tutarı (120 bin TL) 230 bin TL’lik beyan sınırını geçmediğinden ayrıca beyanname vermesine gerek yoktur.

Dördüncüsü yıl içinde iş değiştirenlerin durumu; Yıl içinde iş değiştirenler de birden fazla işverenden ücret engeline takılmaktadırlar. Ücretli bu durumda ikinci işverenden alacağı ücret tutarının GVK’nın 103’üncü maddesinde belirtilen tarifenin ikinci dilimindeki tutarı aşması durumunda (2024 yılı için 230 bin lira) ayrıca beyan etmesi gerekmektedir.

Örneğin; ücretli çalışan Sertuğ Bey 1 Ocak - 30 Temmuz 2024 tarihleri arasında aylık 100 bin liradan (Ocak Temmuz yani 7 aylık 700 bin lira) çalışmış ve 30 Temmuz itibariyle istifa edip 1 Ağustostan itibaren de başka bir işe geçmiş ve oradan da aylık 120 bin lira (Ağustos-Aralık yani 5 aylık 600 bin lira) maaş almıştır. İkinci işveren 1 Ağustos’tan itibaren Sertuğ Bey’in maaş ödemesini yaparken daha önce hiç gelir elde etmemiş ilk geliri kendilerinden elde etmiş kabul edip GVK m.103’teki vergi tarifesini ilk dilimden işleterek yani yüzde 15 ile başlayıp gelir vergisini hesaplayacaktır.

Bu durumda Sertuğ Bey’in, birinci ve ikinci işverenden elde etmiş olduğu ücretleri toplamı, 700.000 TL 600.000 TL = 1.300.000 TL olup, 193 sayılı GVK’nın 103’üncü maddesinde yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2024 yılı için 3 milyon TL) aşmamakla birlikte birden sonraki işverenden elde ettiği ücret geliri olan 600.000 TL, GVK’nın 103’üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan (2024 yılı için 230.000 TL) tutarı aştığından iki işverenden elde ettiği toplam ücret (1.300.000 lira) beyan edilecektir. Yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden yıl içinde -iki işveren tarafından- kesilen vergiler mahsup edilebilecektir.

Sonuncusu ise stopaj yani vergi kesintisi yapılmadan ücret alanlar her koşulda bu tutarı vergi dairesine beyan etmek zorundadırlar.

Hayır beyan etmenize gerek yoktur. Tek işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, ücret gelirleri toplamı 2024 yılı için 3 milyon TL’yi aşarsa ayrıca beyan edilmesi zorunludur. Sizin yıllık tutarınız 360 bin TL olduğu ve 3 milyon TL’lik beyan sınırını aşmadığı için ayrıca beyan etmenize gerek yoktur.

Bir işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, ücret gelirleri toplamı 2024 yılı için 3 milyon TL’yi aşarsa ayrıca beyan edilmesi zorunludur. Sizin yıllık ücret tutarınız 3 milyon 600 bin TL olduğu ve 3 milyon TL’lik beyan sınırını aştığı için 2025 Mart’ta ayrıca beyan etmeniz gerekecektir. Beyan edeceğiniz 3 milyon 600 bin TL’lik ücret gelirinizden dolayı hesaplanan gelir vergisinden ayrıca bu maaşı alırken kesilen gelir vergisi düşülecektir.

Şu ana kadar bahsi geçen ücret kavramı SGK ve işsizlik kesintisinden sonraki tutardır. Yani vergi kesilmemiş tutardır. Bu yazıdaki tüm örneklerde geçen ücret kavramından bunu yani vergi kesilmemiş halini anlamamız gerekiyor.

Sporcuların aldıkları paralar da ücrettir. Sporculara verilen ödemeler stopaja tabidir. 1 Kasım 2019 tarihinden önce geçerlilik kazanan ve yine bu tarihten sonra süre uzatımı veya ücreti etkileyen bir değişiklik yapılmayan sözleşmeler sona erinceye kadar, bu sözleşmeler kapsamında elde edilen ücret gelirleri için tutarı ne olursa olsun beyanname verilmeyecek ve diğer gelirler dolayısıyla beyanname verilmesi halinde de bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir.

Soruda sözleşmenin imza tarihi 1 Kasım 2019 tarihinden önce olduğu için ve bu sözleşmeye binaen 2024 yılında ne kadar ödeme alırsa alsın bunu beyan etmeyecektir. Stopaj nihai vergisi olacaktır.

1 Kasım 2019 tarihinden sonra akdedilerek geçerlilik kazanan veya 1 Kasım 2019 tarihinden önce imzalanmakla birlikte bu tarihten sonra (süre uzatımı veya ücreti etkileyen değişiklikler gibi nedenlerle) yenilenen sporcu sözleşmelerine istinaden 2024’te elde edilen ücret gelirleri toplamı 3 milyon TL’lik beyan sınırını aşarsa yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.

Soruda sözleşme yapılma tarihi 1 Kasım 2019’dan sonra olması münasebetiyle alınan ücret tutarınız 2024 yılı için 3 milyon TL’yi aştığından bunu 2025 Mart’ta beyan etmeniz gerekmektedir. Yıl içinde kesilen vergiler, vergi dairesine yatırılmış olduğundan, beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup........

© T24