menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

“Baltacı ve Katerina efsanesi” yazıları üzerine bir özür ve etik tartışma

31 1
23.10.2025

Diğer

23 Ekim 2025

Medya Günlüğü sitesinde yayımlanan “Sen de mi T24” başlıklı yazıda Prof. Dr. Mehmet Ali Çiçekdağ, Metin Gülbay’ın kendi sitelerinde bir yıl kadar önce yayımlanan yazısından kaynak göstermeden alıntı yapmakla suçlanıyordu.

Metin Gülbay’ın, “Baltacı ile Katerina o gün ne yaptı?” başlıklı yazısı Medya Günlüğü’nde 7 Ekim 2024 tarihinde, Prof. Dr. Mehmet Ali Çiçekdağ’ın, “Baltacı Mehmed Paşa-Katerina efsanesi ve dünya barışı” başlıklı yazısı da 12 Ekim 2025’te T24’te yayımlanmıştı.

Medya Günlüğü’ndeki “Sen de mi T24” yazısında ise her iki yazı karşılaştırılıyor; Çiçekdağ’ın, Gülbay’ın yazısından bazı cümlelerin aynen alıntıladığı savunularak, şu değerlendirme yapılıyordu:

"Sözün özü, elbette herkes bir başkasının haberinden, yazısından yararlanabilir, alıntı yapabilir hatta esinlenebilir ama emeğe saygı adına kullandığı kaynağın adını vermesi gerekir.”

Metin Gülbay da birkaç gün sonra kaleme aldığı “Meğer ‘muhalif’ basın da çürüyormuş” başlıklı yazısında “Çiçekdağ’ın kendisinin yazısından kaynak göstermeden alıntılar yaptığı” eleştirisini yineledi.

Bu eleştirileri sorduğumuz Prof. Dr. Çiçekdağ da yazısını hazırlarken Metin Gülbay’ın yazısından da yararlandığını kabul etti ve özetle şunları söyledi:

"Baltacı Mehmed Paşa-Katerina efsanesi ve dünya barışı’ yazımda referans göstermeden sayın Metin Özbay'ın ‘Baltacı ile Katerina o gün ne yaptı?’ başlıklı makalesinden yararlandığım için kendisinden özür dilerim. Hepimizin yararlandığı ve aynı somut tarih bilgilerini içeren Vikipedi linkini de meraklı okuyucuların ilgisine sunuyorum.”

Bunun üzerine ben de Gülbay ve Çiçekdağ’ın yazılarını inceledim; her ikisinde ortak olan cümleleri, Vikipedi’nin “Baltacı Mehmed Paşa” sayfasındaki cümleler ile karşılaştırdım. Baltacı-Katerina efsanesini konu alan Gülbay ve Çiçekdağ’ın yazılarının efsaneye yaklaşımı aynı olduğu gibi Çiçekdağ’ın yazısında Gülbay’ın yazısıyla çakışan çok sayıda cümle yer alıyordu.

İlginçtir, bu cümlelerin bir bölümü gerçekten de Vikipedi’de aynen yer alıyor. Bu durumda Gülbay’ın da yazısını hazırlarken bazı cümleleri Vikipedi’den aldığı anlaşılıyor. Nitekim Gülbay, yazısının altına eklediği “Kaynaklar” bölümünde Vikipedi’nin Baltacı Mehmed Paşa sayfasını ilk sıraya koymuş.

Ancak Çiçekdağ’ın yazısında ne Gülbay ne de Vikipedi hiçbir yerde kaynak olarak gösterilmiyor. Hatta Çiçekdağ’ın yazısında olan, Gülbay’ın bir yıl kadar önce yayımlanan yazısındaki cümleler ile benzerlikler taşıyan bazı cümleleri Vikipedi’de de yok. Çiçekdağ’ın, bu cümleleri doğrudan Gülbay’ın yazısından aldığı sonucu çıkıyor.

Ayrıca Çiçekdağ’ın yazısında aktardığı, Rusya Devlet Başkanı Putin’in, bu efsaneyle ilgili olarak -aralarında Cenk Başlamış’ın da olduğu Türk gazetecilere- söylediği sözleri de yine Medya Günlüğü sitesinde Fuad Safarov imzasıyla yayımlanan “Putin’in Baltacı-Katerina yorumu” başlıklı yazısından alınmış görünüyor. Orada da kaynağa atıfta bulunulmuyor.

Gülbay ve Çiçekdağ’ın yazılarını karşılaştırırken, ilk dikkatimi çeken, Gülbay’ın Baltacı-Katerina efsanesine dair “büyüklerinden dinlediğini” söylediği “Bu Baltacı var ya bu Baltacı, aaah ah! Biraz........

© T24