menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Görünmeyeni kayda almak: Aklın Manzaraları

14 1
18.06.2025

Diğer

18 Haziran 2025

Ali Kazma’nın “Aklın Manzaraları” başlıklı kişisel sergisi İstanbul Modern’de basın ve geniş davetli topluluğu eşliğinde geçtiğimiz hafta açıldı.

Sergi açılışlarında genellikle eş dostla karşılaşır, yeni insanlarla tanışır, havayı koklar genel bir izlenim edinirsiniz. Eserlerde derinleşmek çoğunlukla beklenen bir davranış değildir.

Mercek temelli medya sanatçısı Ali Kazma’nın video yerleştirmeleri ise izleyiciden derinleşme beklediği için sergiye daha sonra gitmek şart olmuştu.

2013’te 55. Venedik Bienali'nde “Rezistans” (Resistance) başlıklı video yerleştirmesiyle Türkiye'yi temsil eden Kazma’nın, edebi üretimin görünmeyen varlığını fiziksel dünyanın tüm olanaklarını kullanarak görünür kılma çabası 2010 yılında “Bir şair nasıl filme alınır” sorusuyla başlar.

Bu düşünceden yola çıkarak bir yazarın düşünce dünyasını ve üretim sürecini şekillendirebilecek tüm nesneleri, mekânları ve coğrafyayı büyük bir sabır ve titizlikle kayda alır. Yazarın zihin haritasını oluşturmak için bir araç olarak kullanır.

Açılışta kalabalığın arasında Orhan Pamuk’u kendi yazı evrenini konu alan Mürekkep Evi adlı video yerleştirmeyi dikkatle izlerken gördüm. Kendisine ait bu dünyayı, eskiden yaşadığı evi, penceresinden görünen manzarayı, yarattığı nesneleri ve akıp giden zamanı Kazma’nın merceğinden kim bilir kaçıncı kez izliyordu.

Pamuk’un evi ve stüdyosunda 2,5 yıla yayılan 70 gün geçirerek görünür her şeyi sabırla kaydeden Kazma, yazarın düşünce katmanlarını açığa çıkarabilmiş miydi? Pamuk’un dışardan izlediği bu dünyanın ne kadarı ona ve onun yazı evrenine aitti?

Orhan Pamuk’la iş birliği içinde hazırladığı videoları için, “İmkansızı filme almaya çalıştım” diyor Kazma: “İnsanın azmini........

© T24