Diğer

19 Nisan 2024

3-5 Nisan 2024 tarihlerinde IX. St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Kongresi'ne (SPEC-2024) katıldım. Bu kongrede ve benzerlerinde farklı bir bakış açısı var; finans ve finansallaşma en öndeki konu değil. Üretim, teknoloji, yatırım ve bu alanlarda uluslararası iş birliği daha önemli sayılıyor.

Halbuki SPEC-2024’ün başladığı günlerde, finansın en önde olduğu iktisat dünyasında konu şuydu: ABD faiz oranı Euro Bölgesi ve diğer bölgelerdeki faize göre yüksek kalacak mı? Hatta aradaki fark daha da açılacak mı?

Böylece ABD Doları, Euro ve diğer paralara karşı, daha da değerlenecek mi? Bu değerlenme sonucunda ABD hisse senedi piyasaları gerileyecek mi? Bu gerileme diğer hisse senedi piyasalarını da peşinden sürüklemeyecek mi?

SPEC-24’e giderken bu gibi soruları geride bıraktım. St. Petersburg’a 2013 yılında da gitmiştim; acaba 11 yıl önceye göre, Rusya’da ve St. Petersburg’da farklar var mıydı? Ukrayna savaşının hangi etkileri olmuştu? 2013’de göremediğim Sovyet Devrimi izleri nerelerde vardı?

Bir de kongreye İtalya’dan katılan yayıncı meslektaşımızın beni heyecanlandıran ifadesi vardı. Nutuk başta olmak üzere Türkçe’den İtalyanca’ya kitaplar çevirip yayımlamışlardı. Bu konu ile başlayalım.

İtalyancaya çevrilen kitapların editörlüğünü ve yayıncılığını yapan meslektaşımız Sandro Teti’dir. Kitaplar şunlar:

1. Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, “Il Grande Discorso”. 720 sayfa. Atatürk hakkında, antiemperyalist özelliğine vurgu yapan tanıtıcı yazı var.

2. Behçet Sabit Erduran, Gelibolu Savaşı, “La Battaglia Gallipoli”. 192 sayfa. Kitap, Atatürk’ün Çanakkale’de doktoru olan yazarın anılarından oluşmaktadır ve anılar 100 yıl sonra ortaya çıkmıştır.

3. Abdülbaki Gölpınarlı, “Yunus Emre”, 368 sayfa.

4. Dede Korkut’un Kitabı, “İl Libro di Dede Korkut”, 272 sayfa.

5. Emre Aracı, “Giuseppe Donizetti”, 376 sayfa. İtalya Bergamo’dan gelip Osmanlı sarayında müzik eğitimi de veren bestekâr veya Donizetti Paşa.

Evet, savaş nedeniyle St. Petersburg’da (SP) göze çarpan bazı önemli farklar vardı. Bunlar daha çok savaşla birlikte AB ve ABD’nin uyguladığı yaptırımların sonucuydu.

Şehrin uluslararası havalimanı Pulkovo (LED), bu gidişimde çok daha tenha ve sakindi. Yolcuların büyük çoğunluğu Rusya ve bazı komşu ülkelerin (Belarus, Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan...) vatandaşlarından oluşuyordu. 2013’tekinin tersine, hemen herkes Rusça konuşuyordu. Halbuki SP bir tarih ve kültür merkezi idi ve çok sayıda yabancı ziyaretçisi olmalıydı.

Bu sakinliğin nedeni, Rusya’dan ve Rusya’ya seyahatin özellikle AB ve ABD tarafından değişik yollarla zorlaştırılması ve tavsiye edilmemesi idi. AB ve ABD ve onlarla birlikte hareket edenler, Rus uçaklarının hava sahalarını kullanmasına izin vermiyordu. Kendi uçak şirketlerinin de Rusya’ya uçmasına izin yoktu.

Bu durumda genel olarak Rusya’ya ve elbette SP’ye ticaret ve turizm amaçlı seyahatlar doğrudan yapılamıyordu. AB ve ABD vatandaşları Rusya’ya üçüncü ülkelerden seyahat edebilirlerdi, ancak bu da tavsiye edilmiyordu. Rusya tarafında da bazı sorunlar olabiliyordu.

Sonra öğrendim ki; SPEC-24 kongresine AB ülkelerinden ve ABD’den katılanlar önce İstanbul’a gelmişlerdi. Sonra genellikle THY ile SP’ye uçmuşlardı. LED havalimanında savaşı akla getirebilecek önlemler ve askeri bir varlık yoktu.

Kısacası, Rusya’ya ve SP’ye gelen turist sayısı çok hızlı düşmüştü. OECD’ye göre 2018’de Rusyaya gelen yabacı turist sayısı 24.55 milyon idi. (OECD, 2023). Tahminlere göre aynı yıl SP’ye gelen yabancı turist sayısı 4 milyon idi, 2022 yılında bu sayı 0.34 milyona inmiş, yüzde 90’dan fazla azalmıştı. (Statista, 2024).

Yabancı turistlerin çok sınırlı sayıda olduğu, hâttâ olmadığı şehirde de gözleniyordu. 2013’deki ziyaretimizde şehirde bir yabancı kalabalıklığı görülebiliyordu.

Havalimanında ve şehirde gördüğüm bir başka farklılık, 2013’te hemen hiç görmediğim Çin yapımı veya markalı otomobillerin sıkça gözüme çarpmasıydı. Sanırım, yerli Lada otomobiller kadar, başta Geely olmak üzere, Çin markalı otomobiller........

© T24