Diğer

10 Ocak 2025

Donald Trump’ın başkanlık koltuğuna oturmasına artık sayılı gün kaldı.

Ne acayip ki, dünyada bazı işler “Aman Trump gelmeden halledelim” diye hızlandırılırken, bazıları da “Trump gelsin sonra bu konulara da gireriz” mantığıyla bir zamandır halının altına süpürülüyor.

Müstakbel başkanın bir de kendi ajandası var tabii…

Mesela Grönland meselesi.

Siyasette bazı çıkışlar vardır ki, normalde liderlerin ağzından o sözlerin “propaganda” amacıyla çıktığını, gerçekçi hedefleri ifade etmediğini daha söylendiği anda herkes bilir.

Fakat söz konusu Trump gibi profiller olduğunda işin şakası olmuyor.

Nitekim Trump “Neyse parası verelim, alalım Grönland’ı. Hem zaten bize daha yakın” gibi laflar etmeye başladığında kimse gülmedi.

Oysa “normal” bir dünyada epey komik bir çıkış olarak siyasi tarihe geçebilirdi.

Sonra işin devamı da geldi. Trump’ın oğlu Jr Trump uçağa atladı, Grönland’a gitti. Başkent Nuuk’a indi ve hatta ekibinden bazıları “Make Greenland Great Again / Grönland’ı Yeniden Harika Yap” yazılı broşürler dağıttı.

Yani bu işin şakası yok.

Üstelik Trump’ın gözü sadece Grönland’da değil. Grönland’la ABD arasındaki koca toprak parçasını, Kanada’yı da ilhak edebileceklerini söyledi.

Kanada’nın yakında görevine veda edecek başkanı Trudeau her ne kadar bu ihtimalin “cehennemdeki bir kar topundan daha fazla şansı olmadığını” dile getirse ve asıl amacın Kanada’yı vergilerle boğmak olduğunu söylese de dedik ya; söz konusu Trump olunca bu tür çıkışlar bir fanteziden çok daha fazlasını ifade ediyor.

Şahsen ben de ne Kanada’nın ne de Grönland’ın yakın bir zamanda ABD’ye “ilhak edilme” ihtimali olduğunu düşünmüyorum. ABD’nin “Batı ittifakı” içindeki bir ülkeden toprak alması filan Trump için bile “overdose” hayallerden başka bir şey değil.

Zaten Trump da muhtemelen suyu bulandırdıktan sonra aynı suda başka balıklar avlamayı düşünüyor.

Lakin Grönland meselesi benim için başka açıdan ilginç. O da şu: Dünyanın en büyük adasının bu kadar kıymete binmesinin küresel ısınma tartışmalarıyla yakından ilgisi var.

Bu kısma geleceğiz ama gelin ben size Trump sayesinde meraka düşüp hakkında epey okuduğum Grönland hakkında birkaç bilgi vereyim.

Bir kere her şeyden önce en ilginç nokta adanın bağlı olduğu Danimarka Krallığı’na sahiden de yaklaşık 3 bin kilometre uzaklıkta olması.

Buna karşın mesela Kanada’nın bazı kuzey takımadalarına 1100 kilometre mesafede.

Yaşam şartlarının bugün bile çok ama çok zor olduğu Grönland’da yaklaşık 4 bin 500 yıldır bizim kısaca Eskimo diye andığımız kutup halklarının yaşıyor olması insanı hayrete düşürüyor.

Düşünün bugünün şartlarında bile adada tarım neredeyse hiç yok. Sadece güneyinde kısıtlı bir arazide patates yetişiyor, o kadar.

Binyıllar sonra İzlanda ve Norveç’ten Vikingler adaya çıkmaya başlıyor.

Bunlardan en ünlüsü Kızıl Erik. Adaya ismini veren de o. Neredeyse baştan sonra buzla kaplı adaya MS 900’lerin sonlarında bir yaz günü 14 gemisiyle çıkası tutuyor Erik isimli Viking gezgininin. Ve o esnada çok kısa süre yeşilliğini koruyan otları görünce adaya “Yeşil Ada / Greenland” demeye karar veriyor.

13. yüzyılda Kanada’nın kuzeyinden Inuit halkı yani Eskimolar bu kez........

© T24