Rusya, Ukrayna’yı tarihsel olarak kendi etki alanı içerisinde görmesi, Batının yakınlaşma isteğini ve NATO'nun doğuya doğru genişlemesini, özellikle de Ukrayna'nın ittifaka katılma olasılığını, kendi güvenlik çıkarlarına yönelik bir tehdit olarak algılamaktaydı. Bunun neticesinde Rusya, 24 Şubat 2022 tarihinde Ukrayna’ya karşı savaş başlattı.

Avrupa’nın savaşta tarafını Ukrayna’dan yana koymasıyla büyük ekonomik kayıplara katlanmak zorunda kaldı. Bu yazımızda, 2022-2025 ilk çeyrek aralığında savaşın Avrupa’ya maliyetlerini ele alacağız.

Ukrayna-Rusya savaşının Avrupa’ya doğrudan maliyeti

Rusya’nın 2022'de Ukrayna’ya saldırmasının ardından Avrupa, askeri, ekonomik, insani ve stratejik alanlarda doğrudan maliyetlere katlandı. Askeri yardım 130 milyar €, Mülteci harcamaları 60 milyar €, Enerji Krizi ve Yatırımlar 120 milyar €, Ekonomik yardımlar 70 milyar €, Tedarik ve Kriz Yönetimi 40 milyar € olmak üzere toplamda 420 milyar € maliyetle karşılaştı.

Ukrayna-Rusya savaşının Avrupa’ya dolaylı maliyeti

Ukrayna'nın hem ekonomisi hem de savaş çabaları uluslararası destekle ayakta tutuluyor. Kiel Üniversitesi'nin Ukrayna Destek Takip Aracı'na göre, Kiev son üç yılda 267 milyar avro yardım aldı. Bunun yarısı silah ve askeri yardım, 118 milyar avrosu mali destek ve 19 milyar avrosu insani yardım olarak gerçekleşti. Avrupa ülkeleri, Amerika Birleşik Devletleri'nden daha fazla katkıda bulundu:

AB'nin Rusya ile ticareti, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin başlamasından bu yana ciddi şekilde etkilenmiştir. AB, çeşitli ürünlere çeşitli ithalat ve ihracat kısıtlamaları getirmiş ve bu durum, 2022 ile 2025 yılları arasında Rusya'ya ihracatta X, Rusya'dan ithalatta ise �’lık düşüşe neden olmuştur. Son dönemde, 2025 yılının ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla Rusya'dan ithalat azalırken, Rusya'ya ihracat artmıştır. AB'nin Rusya ile olan ticaret açığı, 2022 yılının ilk çeyreğinde kaydedilen 46,6 milyar avroluk zirve düzeyindeki açığın önemli ölçüde altında kalarak 0,8 milyar avro olarak gerçekleşmiştir.

Enerji krizi ve enflasyon

Avrupa’nın enerji dahil birçok kritik hammadde bağımlılığı, savaşın acımasız ve olumsuz etkileri, 2 yılın ardından daha geniş kapsamda kendini göstermeye başladı. Avrupa, uzun yıllardır, dünyanın en büyük doğal gaz ve petrol ihracatçılarından olan Rusya’dan enerji ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılamıştır. Özellikle doğal gazda, bazı Avrupa ülkelerinin Rusya'ya bağımlılığı oldukça yüksekti. 2021 de Avrupa gaz ithalatının E’i Rusya’dan tedarik edilmekteydi. Ukrayna, Rus doğal gazının Avrupa'ya taşınmasında önemli bir transit ülke konumundaydı ve boru hatları aracılığıyla Avrupa'ya ulaşan Rus gazının bir kısmı Ukrayna üzerinden geçmekteydi Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, enerji piyasalarında büyük bir belirsizlik ve endişe yarattı. Yaptırımlar ve Rusya'nın enerji ihracatını kısması ya da kesme tehditleri, arz güvenliği endişelerini artırdı. AB ayrıca, 2022'de ciddi bir enerji ve yaşam maliyeti krizi yaşadı ve bugün hala etkileri hissedilmeye devam ediyor. Enerji fiyatlarındaki artış, özellikle Ekim 2022'de olmak üzere olağanüstü yüksek enflasyon rakamlarına yol açtı. 2025 de, enflasyonu %2 hedef seviyesine düşürmek için Avrupa Merkez Bankası faiz oranlarını artırmaya başladı ve bu durum özellikle büyük değişken faizli kredilere sahip vatandaşlar ve şirketler üzerinde önemli bir kriz etkisi yarattı.

Rus gazına yaptırımın Avrupa ülkelerini ekonomilerine etkisi

Bu durum, doğal gaz ve petrol fiyatlarında rekor seviyelere ulaşan önemli artışlara yol açtı. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), yüksek........

© Stratejik Düşünce Enstitüsü