29 ve 30 Ekim 1914’te Sivastopol ve Odesa’nın bombardımanına uğraması üzerine Rusya, 2 Kasım 1914’de Babiâli’ye gönderdiği nota ile Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etti.

11 Kasım’da da Osmanlı Devleti İtilaf Devletleri‘ne karşı savaş ilan etti.

Osmanlı İmparatorluğu böylece, 1. Dünya Savaşı’na katılmış oldu. Britanya İmparatorluğu, Rusya’da Bolşevik tehdidinin gittikçe büyümesi ve bunun sonucunda da Rusya’nın savaştan çekilebileceğini görünce, Çanakkale’de yeni bir cephenin açılmasına karar verdi.

Mustafa Kemal Çanakkale’de tarihin akışını değiştirdi.

★★★

Çanakkale Savaşları iki safhaya ayrılabilir. Birinci safha; 18 Mart 1915 günü Çanakkale Boğazı’nda yaşanan ve Türk Ordusu’nun zaferi ile sonuçlanan Deniz Muharebesi’dir. Bu zaferin önde gelen kahramanları; Çanakkale Müstahkem Mevki Komutanı Cevat (Çobanlı) Paşa ile, onun emrindeki topçu bataryalarının yanı sıra Nusrat, Selanik, İntibah ve Samsun isimli mayın gemileridir.

18 Mart’ta büyük bir yenilgiye uğrayan İtilaf Devletleri, 25 Nisan 1915’te bu kez Gelibolu Yarımadası’nı ele geçirmek için kara harekâtına giriştiler. Böylece Çanakkale Savaşı’nın ikinci safhası başladı. O sırada İstanbul’da yaşayan Yakup Kadri (Karaosmanoğlu) o günleri Atatürk isimli kitabında şöyle anlatıyordu: “Memleketin her yerinde bir perişanlık, bir çöküş hissediliyordu... Ama, günün birinde Çanakkale savunmasının yankıları kulaklarımıza gelmeye başlayınca her şey değişiverdi... Belli başlı bazı şahsiyetlerin ailesiyle birlikte Anadolu’ya kaçtıkları söyleniyor. Hükümetin kıymetli hazine eşyasını Konya’ya naklettiği fısıldanıyor. Adalarla Kadıköy kıyılarına siperler kazıldı. Birçok noktalara toplar koyuldu. Fakat, kimse korkmuyor. Halk bin bir tehlike ile dolu Marmara’nın ufuklarına yeni bir sabahın doğmasını bekler gibi bakıyor... Zira halkın ağzında Çanakkale harbi adeta bir İlyada destanı şeklini almaya başladı. Bir genç kahramanın yalın endamı çizgilenmekte idi... Bu kahraman, bu genç komutan yanında bir avuç süngülü askerle, yerden, gökten, denizden kopan sürekli gülle, kurşun ve........

© Sözcü