menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Düşünmeyi öğretmek

26 6
14.10.2025

Eğitim yalnızca bilgi aktarmak değildir; insanın dünyayı anlamlandırma biçimidir. Düşünmeyi, sorgulamayı ve anlamlandırmayı öğretir. İnsan, doğayla, toplumla ve kendisiyle ilişki kurmayı böyle öğrenir.

Tarihteki en eski eğitim biçimi aile ve kabile içindeydi. İnsan, doğayı taklit ederek öğrenirdi. Ateşi kim yakarsa o öğretmendi. Sonra tarım başladı, mülkiyet kavramı ortaya çıktı, toplum sınıflara ayrıldı. İşte o zaman eğitim bir güç aracına dönüştü.

Okul diyebileceğimiz bilinen ilk kurumlar, Mısır’da tapınaklarda ve saraylarda kâtip yetiştirmek için kuruldu. Mezopotamya’daki Sümerler, edubba adını verdikleri çivi yazısı okullarını açtılar. Bu kurumların amacı, yönetici sınıfa hizmet edecek, hesap bilen, fakat sisteme karşı gelmeyecek, düzeni bozmayacak, itaatkâr bireyler yetiştirmekti. Yani eğitim, en başından beri hem bilgi hem kontrol aracıydı.

***

Kitlesel eğitim sanayi devrimiyle yaygınlaştı. Devletlerin hedefi özgür düşünen birey değil, düzeni aksatmayan vatandaş üretmekti. Aynı müfredatın milyonlarca çocuğa okutulması bu yüzden tercih edildi.

Ama çağ değişti ve bilgiye erişim çok kolay. Artık farkı yaratan yaratıcı düşünceyle bilgiyi nasıl yorumladığın. Oysa çocukları tek bir kalıba sokmak hem bireysel gelişimi hem de yaratıcılığı köreltiyor. Sonuç olarak, mevcut eğitim sistemleri, bugünün toplum beklentilerini karşılamıyor.

Çocukları kim eğitmeli sorusuna gelince… Eğer amaç onları düşünmeyi, sorgulamayı ve kendilerini tanımayı öğretmekse ne sadece okul ne sadece aile yeterlidir. Okullar yöntem ve çalışma disiplinini öğretir, aile ise çocuğun ihtiyaç duyduğu güveni ve........

© Sözcü