Geçen hafta bir yazı yazdım: “Gençliğe saat kurmak.”

“Demans kader mi?” diye sormuştum.

Öyle çok geri dönüş geldi ki, belli ki o saat herkesi biraz düşündürdü.

Bu pazar, o yazının bıraktığı yerden devam ediyorum.

★★★

Demans...

Unutkanlıkla başlayıp bir insanın geçmişini, kimliğini, sevdiklerini yavaş yavaş silen o sinsi hastalık.

Yaşlılığın kaçınılmaz yazgısı gibi görünse de bilim bu karanlık yazgıya bir gedik açmaya çalışıyor.

Ve şimdi, şaşırtıcı bir yerden bir umut ışığı doğdu: zona aşısından!

★★★

Evet, yanlış okumadınız.

Herpes (varizella) zoster virüsüne karşı yapılan iki farklı aşı, sadece döküntüyü değil, belki de bunamayı da önlüyor olabilir.

Daha birkaç hafta önce, Nature dergisinde yayımlandı.

Galler’de yapılan devasa araştırmaya göre, zona aşısı olanlarda demans riski yüzde 20 oranında düşüyor. Dile kolay.

Araştırmacılar, 280 binden fazla kişinin yedi yıllık sağlık verilerini taramış.

Üstelik yöntem son derece doğal. Zira zona aşı programı 2 Eylül 1933’ten önce doğanlara otomatik (bedava) uygulanmış, bir gün sonra doğanlara ise yapılmamış.

Yani tarih bile deneyin parçası olmuş.

(Kaynak: Nature, A natural experiment on the effect of herpes zoster vaccination on dementia – 2 Nisan 2025)

★★★

Bir diğer araştırma ise daha yeni teknolojiyle üretilmiş başka zona aşısına........

© Sözcü