Fırınlar ve fırın işçileri
Yüzyıllardan beri zorluklarla kazanılmasından ve kıt olmasından dolayı; baskı ve sömürüden kaynaklı açlığın, yokluğun ve yoksulluğun da etkisiyle ekmek “nimet” olarak kabul edilmiş, kutsallaştırılmış, kutsallığını da bugüne kadar sürdürmüştür. Anadolu’da hala, yere düşmüş küçük bir ekmek parçası bile, yerden alınır, öpülerek yüksek bir yere bırakılır. Bu hareket, ekmeğin zorluklarla elde edilmesinde harcanan emeğe saygının bir ifadesi olarak da anlaşılabilir.
Ekmek tüketimin temel unsurlarından biridir ve beslenmenin en önemli kaynağıdır. Geçmiş rakamlara göre Türkiye’de günlük ortalama 120 milyon adet ekmek üretimi yapılmaktadır. Günlük ekmek israfı, yani çöpe atılan ekmek sayısı ise 12 milyondur. Günlük üretilen ekmeğin yüzde 10’u israf edilmektedir. Yapılan hesaplamalara göre 1,5 milyar dolar, yıllık ekmek israfından dolayı çöpe gitmektedir. Böylece her gün düzenli olarak milyonlarca lira çöpe atılmaktadır. Tabii ki bu durumdan ilk sırada, ekmek üreticileri faydalanmaktadır. Tüketiciler tarafından yapılacak olan ekmek tasarrufu, ekmek üreticilerinin ve fırın sahiplerinin hoşuna gitmemektedir.
Eskiden, özellikle kırsal kesimde evlerde yapılan ekmek artık yapılmamaktadır. Ekmek, tüketicilerin kendi üretimleri olan bir gıda maddesi özelliğini yitirmiştir. Fırınlarda üretilen ekmek satın alınmakta ve bu tüketim anlayışı alabildiğine yaygınlaşmış ve genişlemiştir. Buğdayda kendine yeterliliği olmayan, daha doğrusu, neoliberal politikalar sonucu buğday ekiminin neredeyse bitirildiği ülkemizde, tüketimin artmasından dolayı milyonlarca ton buğday dışarıdan ithal edilmektedir. Her yıl dışarıdan ortalama 6,5 milyon ton buğday ithal edilmektedir. Gıdada dışa bağımlılığın en önemli kalemlerinden birini de buğday ve un oluşturmaktadır.
Gelelim esas konumuz olan fırın işçilerinin durumuna… Her gün ekmek aldığınız fırında çalışan işçilerin hangi şartlar altında çalıştıkları ve çalışma koşullarının nasıl olduğunu hiç merak ettiniz mi? Tüketici olarak bizler, ekmeğe zam yapılmasına öfkelenirken, fırın işçilerinin ücretlerinde ki tek artış kaynağının ekmek fiyatlarına yapılan zam olduğunu biliyor musunuz? Peki, haftalık, aylık ya da yıllık, hiç izinlerinin olmadığından haberiniz var mı?
Fırın işçileri sıcak yaz aylarında çalışma şartlarının ağır olmasından tatil günlerinin olmayışına, ücretlerinin düşüklüğünden gece çalışmalarına ve günde........





















Toi Staff
Gideon Levy
Tarik Cyril Amar
Stefano Lusa
Mort Laitner
Sabine Sterk
Robert Sarner
Andrew Silow-Carroll
Constantin Von Hoffmeister
Ellen Ginsberg Simon
Mark Travers Ph.d