menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Kirli sularda yüzmek ya da adalet-i izafiye

19 0
12.07.2025

İnsan dünyada mükemmeli arar ama bulamaz. Zira şer ile hayır sarmal bir haldedir. Buradan da bulanıklık doğar. İnsan noksanlık ile maluldür. Bu dünya mahza yani katıksız iyilik diyarı olsaydı öte dünyaya belki de gerek kalmazdı. Ama Cenab-ı Hak öte dünyayı bu dünyaya bina etmiştir. Bu dünyanın sağlaması ahirettir. Süper insanı arayan ve yazan Alman filozofu Friedrich Nietzsche başka eserlerinde bu söylemini ret ve inkar eder. Güç İradesi (istenci) adlı eserinde insandaki zafiyet noktasını teşhis eder ve ‘zorunlu olarak eşyanın kötü karakterini ve yüzünü anlayamaması ve keşfedememesidir’ der. Burada adeta hayır ve şerrin birbirine bağlı olduğunu ve şer olmadan hayrın kazanılamayacağını söylemek ister. İyilik adeta kötülükte gizlenmiştir. Araplar buna ‘şerrun la budde minhu/vazgeçilmez, gerekli şer’ dererler. Bu şerri benimsemek olmasa gerek. Nietzsche, ‘ insan hayatta genellikle işlerin olumsuz yönlerini veya zorluklarını hesaba katmadığı için sıkıntı çeker’ demektedir. Akabinde şunları yazar: “Eşyanın olumsuz yönleri gelişme, eğitim ve olumlu yönlerin keşfinde önemli bir rol oynar.” Şer hayra köprüdür. Mesela kimi filozoflar veya sufiler ’ bu güzel ahlaki nereden öğrendin?’ sorusuna şöyle cevap verirler ‘kötülerden öğrendim. Bu sayede ahlakın gereğini ve ona olan ihtiyacımızı keşfettim.” Olumsuz durumlar ve meydan okumalar yine insana krizler ve zor durumlar karşısında nasıl davranacağını öğretir. Kötülüklerle yüzleşme onu daha dirençli ve bilinçli hale getirir. Zorluklar sırasında mutlu olmayı öğrenir ve başarıları takdir eder.

Bu yönü gözden kaçırmak, zorluklar karşısındaki insanın çöküntüsünü artırır. Zira zor zamanlar için sınanmamış ve olumsuz deneyimlerden ders........

© Risale Haber