Iraklı Kürt Liderler Barış Süreci Girişiminin Neresinde?
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi, PKK’nın varlık gösterdiği alanlar arasında olması hasebiyle İmralı sürecinin de en önemli muhatapları arasında yer alıyor. Sürecin nasıl ilerleyeceği belirsizliğini korusa da örgütün silah bırakmasıyla Kürt gruplar hem kendi aralarındaki ilişkileri hem de Ankara ile ilişkilerini yeniden kurgulayabilir.
- MEHMET ALACA
- 19 Şubat 2025
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin 22 Ekim’de partisinin grup toplantısında PKK’nın tasfiyesi çağrısıyla başlayan sürecin ardından oluşturulan DEM Parti İmralı heyetinin 28 Aralık ve 22 Ocak tarihlerinde PKK lideri Abdullah Öcalan ile görüşmeleri ve açıklamaları, Türkiye’nin olduğu gibi Ortadoğu’daki Kürt coğrafyasının da yakın takibinde.
Öcalan’ın örgüte silah bırakma çağrısı yapması yönünde beklentiler sürerken, DEM Parti milletvekilleri Sırrı Süreyya Önder ve Pervin Buldan’ın beraberindeki heyetle 16-18 Şubat tarihlerinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ne (IKBY) giderek, Erbil’de Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) lideri Mesut Barzani ve IKBY Başkanı Neçirvan Barzani ile, daha sonra ise Süleymaniye’de Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) lideri Bafel Talabani ve IKBY Başbakan Yardımcısı Kubat Talabani ile bir araya gelmesi, Iraklı Kürt liderlerin Türkiye’de Kürt sorununun çözümü konusundaki rolüne işaret. Zira IKBY, PKK’nın varlık gösterdiği alanlar arasında olması hasebiyle İmralı sürecinin de en önemli muhatapları arasında yer alıyor. Sürecin nasıl ilerleyeceği belirsizliğini korusa da örgütün silah bırakmasıyla Kürt gruplar hem kendi aralarındaki ilişkileri hem de Ankara ile ilişkilerini yeniden kurgulayabilir.
KDP Süreçte Rol Almaya Hevesli
Türkiye’nin yanı sıra Irak, Suriye ve İran’da varlık gösteren PKK’nın, diğer Kürt gruplarla çatışma ve rekabet sarmalındaki ilişkisinin yanı sıra örgütün bu grupların iç rekabetinde de taraf tutması, Kürtler arası gerilimlere çarpan etkisi yapıyor. PKK dahil Kürtler arası çatışmalı ilişkilerin en yoğun yaşandığı alan ise IKBY olarak öne çıkıyor. Türkiye 2019’dan bu yana “terörü yerinde yok etme” doktrini çerçevesinde Irak’ın kuzeyinde üs ve hava operasyonlarını artırırken KDP, PKK’nın IKBY’nin egemenliğini tanımadığını belirtiyor ve Ankara ile PKK’ya karşı işbirliği yapıyor. KYB ise ideolojiye yakınlık, KDP ile gerilim ve İran etkisi gibi faktörlerle PKK ile ilişkilerini sürdürürken, Süleymaniye’nin PKK konusundaki tutumu Ankara ile arasının da açılmasına yol açtı.
KDP, IKBY’de PKK’nın işgali altındaki köyleri terk etmesi çağrısında bulunurken, Peşmerge güçleri ile PKK arasında Erbil ve Duhok’ta zaman zaman silahlı çatışmalar yaşıyor. Buna karşılık, PKK’nın uzantıları da Suriye’nin kuzeyinde KDP’ye yakın siyasi partileri baskılıyor. Türkiye’nin Ortadoğu’daki Kürt gruplar arasında en iyi ilişkilere sahip olduğu Barzaniler, 2015’te akamete uğrayan çözüm sürecini büyük hevesle desteklemişti. Öyle ki dönemin IKBY lideri Mesut Barzani 2013 yılında Diyarbakır’daki bir mitingde “Yaşasın Kürt ve Türklerin kardeşliği, yaşasın barış, yaşasın özgürlük” sözleriyle sürece desteğini göstermişti. Nitekim yeni İmralı sürecine de KDP’li liderler ilk günden itibaren desteğini açıkladı. Neçirvan Barzani’nin MHP liderinin açıklamalarından hemen önce, 16 Ekim’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip........
© Perspektif
