menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Küresel piyasalar tarife odaklıyken; gerekçe ve fırsatlar üzerine…

10 0
10.03.2025

ABD Başkanı Trump’la ilgili olaylar, beklentiler ve komplo teorileri… Hem siyaset hem ekonomi hatta finansın tek bir ağırlık noktasından değerlendirildiği, yorumlandığı günlerden geçiyoruz ve piyasaların odağı elbette Trump’ın ekstra tarifelerinde…

Bu öylesine bir odak ki yazının devamında hem Avrupa hem de ülkemize olası etkilerini irdeleyeceğim, oldukça önemli bir gelişmenin; katı mali kurallarıyla bilinen AB’de Almanya’nın şansölye adayı Merz’in muhtemel koalisyon ortaklarıyla bir anlaşmaya vararak, savunma harcamaları ve Ukrayna’yı desteklemek adına sıkı borçlanma kurallarını gevşetmesini bile tarife gündeminin önüne taşıyamadı.

Öyleyse önce tarifelere ilişkin gelişmelere bir göz atalım:

ABD Başkanı Trump’ın ekstra tarife söylemi seçim kampanyasında daha çok Çin odaklı olarak ilerliyordu ve yüzde 40’a varan tarifelerden söz ediliyordu. Ancak iktidara geldikten sonra bu söylemi çok daha fazla genişleterek, tüm diğer ülkelere birer silah olarak kullanacağına yönelik söylem ve eylemler geliştirdiği görüldü. Diğer taraftan sözü edilen bu ekstra gümrük tarifelerinin uygulanış biçiminin karmaşık bir tabloda ve uygulanma esnasında düzenlendiği de söylenebilir. Sanki bir Grand-Prix pilotu gibi gerekli görülen hallerde uygulama esnasında çeşitli güncelleme ve duraklamalar yaptığını kastediyorum. Örneğin uygulamada Çin’e çok yüksek bir oranda dile getirdiği tarife oranının Kanada ve Meksika’ya da uzatmalar ve kapsam değişiklikleriyle uygulanması ve her fırsatta AB’ye bir sopa olarak gösterilmesi bunun delilidir.

Bu tutum, tarifelerin ekonomiye yansımasından da önce piyasalar tarafından büyük bir belirsizlik ve dahi stagflasyon fiyatlaması olarak yansımakta. Stagflasyon hem durgunluk hem de yüksek enflasyon anlamına gelen ve 70’li yıllardaki petrol kriziyle ekonomi jargonunda kendine yer edinen berbat ötesi bir krizi ifade ediyor!

Açıkçası tariflerin enflasyonist bir etki yaratacağı konusu ne ABD ne de bunca birbirinin içine geçmiş (sözde küresel) ekonomide yadsınamaz ancak büyüme tarafındaki durgunluk konusunda çekincelerim var.

Dünyadaki paradigma değişimi ABD açısından bir zorunluluk…

Gelelim son aylarda hemen her yorumcunun ağzına pelesenk olan şu........

© Para Borsa